“ေပ်ာ္႐ႊင္ႏႊဲေပ်ာ္ ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္”

ေတာင္ႀကီး၊ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ (၁၄)ရက္

Photo-Credit

ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံု(၁၃၅)မ်ိဳးျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံပင္ျဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၏ အဆင့္အတန္းကိုစာေပ၊ အႏုပညာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ အစရွိသည့္ စံေပတံျဖင့္ တိုင္းတာၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူမ်ိဳးတိုင္းတြင္ သက္ဆိုင္ရာရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ၊ ရိုးရာပြဲေတာ္မ်ားအသီးသီးရွိၾကသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔သည္ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္၊ အႏုပညာလက္ရာမ်ားကိုထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္ႏွင့္အညီ ျမန္မာလ (၁၂)လရာသီလံုးတြင္ ရိုးရာပြဲေတာ္မ်ားရွိၾကကာေပ်ာ္ရႊင္စြာပါဝင္ဆင္ႏႊဲေလ့ရွိၾကသည္။

ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔သည္ ရိုးရာပြဲေတာ္မ်ားကိုေရွးဘိုးဘြားဘီဘင္ျမန္မာမင္းမ်ားလက္ထက္ေတာ္အခါမွစ၍ က်င္းပလာၾကသည္မွာ ယေန႔ေခတ္ထိတုိင္ေအာင္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာလမ်ားျဖစ္ေသာတန္ခူးလတြင္ အတာေရသဘင္ပြဲေတာ္၊ ကဆုန္လတြင္ ေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္၊ နယုန္လတြင္ စာျပန္ပြဲေတာ္၊ ဝါဆိုလတြင္ ဝါဆိုသကၤန္းကပ္လွဴပူေဇာ္ပြဲ၊ ဝါေခါင္လတြင္ စာေရးတံပြဲေတာ္၊ ေတာ္သလင္းလတြင္ ေလွၿပိဳင္ပြဲ၊ သီတင္းကၽြတ္လတြင္ မီးထြန္းပြဲေတာ္၊ တန္ေဆာင္မုန္းလတြင္ တန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္ကထိန္ပြဲ၊ နတ္ေတာ္လတြင္ စာဆိုပြဲေတာ္၊ ျပာသိုလတြင္ ျမင္းခင္းပြဲေတာ္၊ တပို႔တြဲလတြင္ ထမနဲပြဲေတာ္ႏွင့္ ေနာက္ဆံုးလျဖစ္ေသာတေပါင္းလကို သဲပံုေစတီပြဲေတာ္စသည္အသီးသီးတို႔ကိုက်င္းပလာခဲ့သည္မွာေရွးေဟာင္းအစဥ္အဆက္ကပင္ျဖစ္ေၾကာင္းအမ်ားကလက္ခံၾကၿပီးျဖစ္သည္။

ျမန္မာလရာသီအလိုက္ အစဥ္အဆက္မျပတ္ က်င္းပေလ့ရွိေသာရိုးရာပြဲေတာ္မ်ားသည္ ျမန္မာတို႔၏ ဘာသာတရားကိုင္း႐ိႈင္းမႈ၊ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈကိုခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးမႈ၊ ေစတနာသဒၵါတရားထက္သန္မႈတို႔ကိုမီးေမာင္းထိုးျပေသာအမွတ္တံဆိပ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ၎တို႔သည္ ျမန္မာတို႔၏ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာမ်ားပင္ ျဖစ္ေလသည္။ ထိုေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ေကာင္းလွေသာသီရိက်က္သေရအေပါင္းႏွင့္ ေဝဆာေနေသာရိုးရာပြဲေတာ္မ်ားအနက္ တန္ေဆာင္မုန္းလတန္ေဆာင္တိုင္ကထိန္ပြဲေတာ္ျဖစ္ေသာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းလိုလိုစည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာက်င္းပသည့္ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္အေၾကာင္းတေစ့တေစာင္းကိုတင္ျပသြားမည္ျဖစ္သည္။
တန္ေဆာင္မုန္းလတြင္ ကထိနေခၚကထိန္သကၤန္းကပ္လွဴပြဲ၊ ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္ကိုဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားပီပီႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းစည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာက်င္းပေလ့ရွိသည္။ ပြဲေတာ္ကို တန္ေဆာင္မုန္းလ၊ လဆန္းပိုင္းေလာက္မွစတင္က်င္းပၿပီးတန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္အထိ (၁၀)ရက္တာဆင္ႏႊဲေလ့ရွိသည္။ ပြဲေတာ္တြင္ ေန႔လႊတ္မီးပံုးပ်ံ၊ ညလႊတ္မီးပံုးပ်ံမ်ားဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကသည္။ ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္မွတိုင္းရင္းသားညီအစ္ကိုမ်ားသည္ အဆင့္အတန္းမခြဲျခားပဲအတူတကြဆင္ႏႊဲေလ့ရွိေသာႏိုင္ငံေက်ာ္ပြဲေတာ္ႀကီးျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ႏိုင္ငံရပ္ျခားခရီးသြားဧည့္သည္မ်ားလည္းစိတ္ဝင္စားၿပီးအတူပါဝင္ဆင္ႏြႊဲေပ်ာ္ရႊင္ေသာပြဲေတာ္ျဖစ္သည္။ မီးပံုးပ်ံၿပိဳင္ပြဲ၊ ေရာင္စံုယမ္းမီးပူေဇာ္ပြဲမ်ားသည္ ဗုဒၶဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္အခါကပုရာဏကႆပဂိုဏ္းဝင္ ဒိဌိတကၠဒြန္းမ်ားကဘုရားရွင္၏ေရာင္ျခည္ေျခာက္သြယ္အားအၿပိဳင္တုႏိုင္ရန္ အေထာက္အကူျပဳပစၥည္းမ်ားျဖစ္သည့္ ေရာင္စံုယမ္းမီးမ်ားမီးက်ည္မီးလံုးမ်ားမီးပံုးမ်ားကို ထြန္းညႇိေရာင္ဝါျပဳခဲ့ေၾကာင္းဆိုသည္။ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မမူမီကနကၡတ္ပြဲသဘင္ကိုမိုးေလကင္းစင္ၿပီးတာရာစံုထြန္းလင္းေတာက္ပသည့္ ဤလ၌ က်င္းပေလ့ရွိသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္သည္ နာမည္ႀကီးရံုမွ်မကႏိုင္ငံေက်ာ္ပြဲေတာ္အျဖစ္သတ္မွတ္ခံရသည္။ ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္ႀကီးစတင္မည့္ညဖြင့္ပြဲညတြင္အေရအတြက္ေထာင္ေက်ာ္ရွိသည့္ မီးပံုးပ်ံငယ္ေလးမ်ား၊ ေလထီးေလးမ်ားကိုမိုးတိမ္ကင္းစင္ၿပီးတာရာစံုထြန္းလင္းေတာက္ပေသာေကာင္းကင္ယံထက္တြင္ လႊတ္တင္ျခင္း၊ ေကာင္းကင္ယံတြင္ မီးရွဴးမီးပန္းမ်ားလည္းပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေပါက္ကြဲျဖာထြက္ကာခိုပ်ံကေလးကဲ့သို႔မီးရွဴးမီးပန္းမ်ား၊ ငါးရွဥ့္ပ်ံကေလးကဲ့သို႔မီးရွဴးမီးပန္းမ်ား၊ ေရတံခြန္ကဲ့သို႔ ျဖာက်လာေသာမီးရွဴးမီးပန္းမ်ား၊ ေလထီးေလးမ်ားဝဲပ်ံသည့္ပံုစံမီးရွဴးမီးပန္းမ်ားလႊတ္တင္ၿပီးတိုင္းရင္းသားအကပေဒသာမ်ား၊ ႏိုင္ငံေက်ာ္အဆိုေတာ္တို႔၏ ေဖ်ာ္ေျဖမႈမ်ားျဖင့္ ၾကက္သီးထေလာက္ဖြယ္ ဖြင့္ပြဲည၊ ပြဲေတာ္ညကိုစည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာ ႀကိဳဆိုၾကပါသည္။ ထို႔အတူတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္ ပိတ္ပြဲညတြင္လည္း၎နည္းတူစြာျပဳလုပ္က်င္းပသည္။

ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္သည္ တန္ေဆာင္မုန္းလလျပည့္မတိုင္မီေဆာင္းည၏လျပည့္ဝန္းကေကာင္းကင္ယံထက္မွာတိမ္မ်ားကင္းစင္ကာဝင္းဝင္းပပသာလ်က္ရွိပါသည္။ ေတာင္ႀကီး၏ေဆာင္းညကေအးစက္လွေသာ္လည္းလူေရစီးေၾကာင္းထဲသို႔ စီးေမ်ာဝင္ေရာက္လာခ်ိန္မွာတစ္စတစ္စ ေႏြးေထြးလာပါသည္။ ေတာင္ႀကီးအေဝရာမီးပံုးပ်ံကြင္းျပင္က်ယ္ႀကီးထဲမွာလည္း ပြဲလာပရိသတ္မ်ားႏွင့္ျပည့္ႏွက္ေနပါသည္။ ပြဲလာပရိသတ္မ်ားသည္လည္း တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အိုးစည္ဗံုေမာင္းသံၾကားကာသြက္သြက္လမ္းေလွ်ာက္ေနရင္းကဆြဆြေျပးလိုက္၊ ထခုန္လိုက္လုပ္ေနၾကပါသည္။ ပြဲေစ်းတန္းတစ္ေလွ်ာက္ စီးေမ်ာေငးေမာရင္းလူစုကြဲမသြားေအာင္လည္းဂရုစိုက္ရေသးသည္။ အေဝရာမီးပံုးပ်ံကြင္းသို႔ မေရာက္မီပြဲေစ်းတန္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ မုန္႔ဆိုင္မ်ား၊ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးႏွင့္ အျခားနယ္ပယ္အသီးသီးမွ လာဖြင့္လွစ္သည့္ ပရိုမိုးရွင္းဆိုင္ခန္းမ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္လာရသည္။

ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္သည္ မီးပံုးပ်ံအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကပါသည္။ မီးပံုးပ်ံမ်ားသည္ စိန္နားပန္မီးပံုးပ်ံ၊ ညမီးက်ည္ မီးပံုးပ်ံမ်ားျဖစ္ၿပီးစိန္နားပန္မီးပံုးပ်ံအမ်ိဳးအစားသည္ မီးပံုးပ်ံတြင္ မီးပံုးကေလးမ်ားခ်ိတ္ဆြဲၿပီးလႊတ္တင္ရသည့္ အမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီး၊ ညမီးက်ည္မီးပံုးပ်ံအမ်ိဳးအစားသည္ယမ္းမ်ားကိုပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး၊အေလးခ်ိန္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ မီးပံုးပ်ံမွာခ်ိတ္ဆြဲ၍ လႊတ္တင္ၿပီးေကာင္းကင္ေပၚေရာက္မွ ယမ္းမ်ားကပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ေပါက္ကြဲျဖာထြက္လာကာခိုပ်ံေလးပံုစံမီးရွဴးမီးပန္းမ်ား၊ ငါးရွဥ့္ေလးပံုစံမီးရွဴးမီးပန္းမ်ား၊ ေရတံခြန္ပံုစံျဖာက်လာသည့္ မီးရွဴးမီးပန္းမ်ားသည္ ေကာင္းကင္ယံတြင္လွပစြာေပါက္ကြဲျဖာထြက္သည့္ မီးပံုးပ်ံအမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္။ 

ေဆာင္းညေကာင္းကင္မွာလည္း ႏွင္းမ်ားျဖာမႈန္လာသည္။ မီးပံုးပ်ံအလွကေလးေတြ စီရီလွပစြာခ်ိတ္ဆြဲထားေသာမႈိင္းဝေနသည့္မီးပံုးပ်ံႀကီးကေကာင္းကင္ဆီထိုးတက္သြားသည္။ ပရိသတ္၏ လက္ခုပ္သံမ်ား၊ အိုးစည္ဗံုေမာင္းအသံေနာင္….ဗိန္….ေနာင္….. အသံမ်ားသည္ ကြင္းျပင္က်ယ္ထဲတြင္ ဆူညံေနပါသည္။ ေဆာင္းည၏ႏွင္းမ်ားျဖင့္ မႈန္မႈိင္းေမွာင္ရီေနေသာေကာင္းကင္နက္နက္ေနာက္ခံျဖင့္ စိန္နားပန္ မီးပံုးပ်ံႀကီးကလင္းလက္ဝင္းပစြာတေရြ႕ေရြ႕ျမင့္တက္သြားပါသည္။ ေကာင္းကင္ဆီသို႔ လြတ္လပ္စြာပ်ံတက္သြားေသာမီးပံုးပ်ံႀကီးကိုေငးေမာအားက်ေနမိသည္။ စိန္နားပန္မီးပံုးပ်ံကိုေမာ့ေငးၾကည့္ေနလိုက္ရံုႏွင့္ မၿပီးေသးေပ။ ကြင္းထဲေရာက္ပါကသူ႔ထက္ပိုလွေသာညမီးက်ည္မီးပံုးပ်ံကို ျမင္ရမွသာရင္သပ္႐ႈေမာျဖစ္သြားမွာအေသအခ်ာပင္ျဖစ္သည္။

ကြင္းလယ္တြင္မီးပံုးပ်ံလႊတ္တင္မည့္အဖြဲ႕ထဲကအိုးစည္ဗံုေမာင္းတီးေနသည့္ အေရာင္ေသြးစံုလွသည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကိုလွမ္းျမင္ျမင္ခ်င္းပင္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္ေနမိသည္။ အေရာင္ေသြးစံုသည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ တက္ၾကြေပ်ာ္ျမဴးလ်က္ အိုးစည္ဗံုေမာင္းတီးရင္းေျခလက္မ်ားညီညီညာညာေျမာက္ကာကခုန္ေနၾကသည္။ မီးပံုးပ်ံႀကီးကလည္းမႈိင္းဝကာတရွဴးရွဴးျမည္လာသည္။ မီးပံုးပ်ံတက္ခါနီးတြင္ ယမ္းတြဲမ်ားကိုမီးပံုးပ်ံမွာခ်ိတ္ဆြဲတပ္ဆင္လိုက္ၾကသည္။ ညမီးက်ည္မီးပံုးပ်ံသည္ ေကာင္းကင္ယံသို႔ တေရြ႕ေရြ႕ျမင့္တက္သြားပါသည္။ လွလွပပျမင့္တက္သြားေသာညမီးက်ည္ကေကာင္းကင္ယံအျမင့္ထက္မွာလင္းလက္ျဖာေဝသြားပါသည္။ ေရတံခြန္လိုျဖာထြက္လာေသာမီးရွဴးမီးပန္းမ်ား၊ ခိုပ်ံေလးလိုပ်ံဝဲလာေသာမီးရွဴးမီးပန္းမ်ား၊ ေလထီးလိုလႊင့္ဝဲၿပီးမွ ျဖာထြက္လာေသာအေရာင္ေသြးစံု၊ ပံုစံစံုမီးပန္းမ်ားကေကာင္းကင္ယံေပၚမွာတဆင့္ခ်င္းတဆင့္ခ်င္းလွလွပပေပါက္ကြဲျဖာေဝေနသည္။ လေရာင္လင္းေနသည့္ ေကာင္းကင္ျပင္ထက္မွာ လႏွင့္အၿပိဳင္ျဖာလင္းေနေသာညမီးက်ည္မီးရွဴးမီးပန္းမ်ားသည္ အစြမ္းကုန္ေပါက္ကြဲျဖာက်ကာေဝးလႊင့္သြားသည္။ ေဆာင္းညကပို၍ခ်မ္းလာကာ ႏွင္းမ်ားပို၍ မႈန္ရီလာသည္။ လမင္းႀကီးလည္းေကာင္းကင္ယံအျမင့္ထက္သို႔ ျမင့္သထက္ျမင့္တက္လာသည္။

တန္ေဆာင္တိုင္ပြဲမွာမီးပံုးပ်ံၿပိဳင္ပြဲအျပင္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔တြင္ ၿမိဳ႕လံုးကၽြတ္ဘံုကထိန္လွည့္သည္ကိုလည္းမလႊတ္တမ္းၾကည့္ဖို႔ရန္ တိုက္တြန္းလိုပါသည္။ ၿမိဳ႕လံုးကၽြတ္ဘံုကထိန္ပြဲမွာလည္းတိုင္းရင္းသားတို႔၏ ျမဴးၾကြသည့္အိုးစည္ဗံုေမာင္းသံႏွင့္အတူလွပသည့္ ပေဒသာပင္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျမင္ေတြ႕ရပါမည္။ ထို႔အတူလျပည့္ညတြင္လည္းစူဠာမုနိျမတ္ဗုဒၶေစတီေတာ္ႀကီးဆီသို႔ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ မီးၾကာဆံလွည့္ေသာမီးပူေဇာ္ပြဲကို ၾကည့္ရႈရန္အတြက္လည္းလက္မလႊတ္သင့္ေပ။

ထိုသို႔ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ေကာင္းလွသည့္ ပြဲေတာ္သည္ ျမန္မာ့ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္အညီေပ်ာ္ရႊင္စြာပါဝင္ဆင္ႏႊဲၾကေပသည္။ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးတမ္းကိုထိန္းသိမ္းကာရိုးရာပြဲေတာ္ကိုအစဥ္အလာမပ်က္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာဆင္ႏႊဲျခင္းျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သတင္းကိုကမာၻ႕အလယ္တြင္ တင့္တယ္ထည္ဝါေစေအာင္ ျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္ေပးရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေငြစင္ၾကယ္လမင္းသာေနေသာတန္ေဆာင္မုန္းညတြင္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ရိုးရာပြဲေတာ္ေတာင္ေပၚေျမ၏ အလွႏွင့္ ျမဴေတြအံု႔ဆိုင္းလို႔ေနသည့္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္ကိုလွမ္းလာခဲ့ပါဟုဖိတ္ေခၚအပ္ပါသည္။

နင္,ေမရီခိုင္ (ေနာင္တရား)