ပညာရွိပါ ပညာတတ္သက္သက္မျဖစ္ပါေစနဲ႔

ေတာင္ႀကီး၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၂၈) ရက္

ငယ္စဥ္ကတည္းက ဗုဒၶ၏ အဆုံးအမ၊ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏အဆံုးအမ၊ မိဘမ်ား၏အဆုံးအမ၊ ဆရာသမားမ်ား၏အဆုံးအမႏွင့္ စာေပ၏ အဆုံးအမမ်ားကုိ ေကာင္းစြာ သတိထားမိၿပီး၊ အလုံးစုံမဟုတ္သည့္တိုင္ ရသမွ် လုိက္ပါႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ တစ္ဆင့္မွ တစ္ဆင့္နည္းျဖင့္ အေတာ္မ်ားမ်ား၏ အဆုံးအမတို႔သည္စာေပထဲသို႔ ေရာက္လာတတ္သည္ျဖစ္ရာ အရြယ္ေရာက္လာေသာအခါ အလြယ္တကူ လက္လွမ္းမီေသာ စာေပတို႔ႏွင့္သာ အၿမဲထိေတြ႕ျဖစ္ခဲ့သည္။

စာေပကိုခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ္လည္း အၿမဲဖတ္ႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရးမရခဲ့၊ အလုပ္သေဘာအရ email, Facebook, Internet ကို အၿမဲထိေတြ႔အသုံးျပဳရသည္ျဖစ္၍ မၾကာခဏ အဆုံးအမစကားမ်ား ပါလာတတ္ေသာ facebook ကို တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္မွ်ေလာက္ေတာ့ ၾကည့္ျဖစ္သည္။ စာအုပ္မ်ားမ်ားမဖတ္ႏိုင္သူအတြက္ facebook ကအသုံးတည့္၏။ facebookတြင္ သတင္းစုံပါသလို လူတို႔၏ ေဒါသ၊ ေမာဟ ခံစားခ်က္မ်ားကိုလည္း အခ်ိန္တိုကေလးတစ္ခုအတြင္း ရသစုံကို ရရွိႏိုင္ေသာေနရာျဖစ္ပါသည္။ ေဘာ့စတြန္တြင္ ဗုံးကြဲသည္ကို မိနစ္ပိုင္းအတြင္း facebookတြင္ ေတြ႕ရသလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ EU မွ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား လုံးဝဖယ္ရွားေပးလိုက္သည့္ သတင္းကို လည္း မိနစ္ပိုင္းအတြင္း ဖတ္ရႈႏိုင္သည္။ facebook သည္ သတင္းစုံတို႔ကို ရရွိႏိုင္ေသာ ေနရာျဖစ္သလို ၊ facebook သည္ လူတို႔၏ ခံစားမႈကုိ ဖြင့္ထုတ္ခ်ျပရာ ေနရာလည္းျဖစ္သည္။ facebook သည္ေကာင္းေသာ မွ်ေဝျခင္းတို႔ကို ေပးဆပ္ရာေနရာျဖစ္သလို၊ တလြဲအသုံးခ်၍ သတင္းျဖန္႔ခ်ီရာ၊ ႏိႈးဆြရာေနရာ လည္းျဖစ္သည္၊ အေကာင္းမ်ားကို ယူတတ္ရန္ႏွင့္ အဆိုးမ်ားကို ဖယ္တတ္ရန္သာျဖစ္သည္။

အရည္အေသြးမ်ားျမႇင့္တင္ၾကရာတြင္ စီမံခန္႔ခြဲေရးပညာရပ္၌ Capacity Building ဟူေသာ၊ အရည္အေသြးျမႇင့္တင္ျခင္းကို အေျခခံအျဖစ္ သင္ၾကားေပးသည္၊ အခ်ိန္၊ လူ၊ ေငြေၾကး၊ ပစၥည္းမ်ားအေပၚ စီမံခန္႔ခြဲမႈျပဳလုပ္ျခင္းမွအစ အဖြဲ႕႔အစည္းမ်ားအေပၚ စီမံခန္႔ခြဲမႈအလယ္၊ ေနာက္ဆုံး ႏိုင္ငံအဆင့္ မဟာဗ်ဴဟာမ်ားအဆုံး ေလးနက္ေသာ စီမံခန္႕ခြဲမႈ ပညာမ်ားပါဝင္ပါသည္။ အားလုံးတို႔တြင္ အေျခခံအက်ဆုံးမွာ တစ္ဦးခ်င္းစီတြင္ မွန္ကန္ေသာ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး၊ အရည္အခ်င္းမ်ား ပိုင္ဆိုင္ၾကရန္ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ စီမံခန္႕ခြဲေရးဆိုင္ရာ စကားလုံးႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္သာ ေျပာေနၾကေသာ္လည္း ခ်ိန္းဆိုထားသည့္အခ်ိန္တြင္ ေရာက္မလာႏိုင္ၾကေပ “ငါေျပာသလိုလုပ္၊ ငါလုပ္သလိုမလုပ္နဲ႔” ဟူသည့္ သေဘာျဖစ္သည္။ ကိုယ္ေျပာေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ ကိုယ္သင္ေပးေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈကို ကုိယ္ကျပန္၍ အသုံးမခ်ႏိုင္ျခင္းသည္ စီမံခန္႔ခြဲမႈပညာကို က်က္မွတ္သင္ၾကားေျပာဆို သင္ၾကားေနသူ တစ္ဦးမွ်သားျဖစ္ၿပီး၊ အမွန္တကယ္ သေဘာသဘာဝကို ရရွိသူတစ္ဦး မဟုတ္ပါေခ်။ သေဘာတရားကို အမွတ္တကယ္ရရွိ ပါက လိုက္နာက်င့္သုံးႏိုင္ရမည္ျဖစ္သည္။

ေဆးလိပ္၏ ဆိုးက်ိဳးကို ေထာက္ျပၿပီး၊ လူနာကို ေဆးလိပ္မေသာက္ရန္ အႀကံေပးေသာ ဆရာဝန္ကိုယ္တိုင္က ေန႔စဥ္ဆးလိပ္ တစ္ဘူးမွ် ေသာက္သုံးေနလွ်င္ ထိုဆရာဝန္ကို မည္သို႔ရႈျမင္ရပါမည္နည္း၊ “ပညာရွိ” ျခင္းႏွင့္ “ပညာတတ္” ျခင္းျဖစ္သည္။ ဆင္တူသလိုႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားမႈ ႀကီးစြာရွိေနပါသည္၊ သ႑ာန္အားျဖင့္ တူႏိုင္ေသာ္လည္း အႏွစ္သာရအားျဖင့္ မ်ားစြာျခားနားလွပါသည္။ ပညာတတ္တိုင္း သင္ၾကားခဲ့ေသာ ပညာရပ္အေပၚ လိုက္နာက်င့္သုံးႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့လွ်င္၊ ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္း တစ္ခုကဲ့သို႔ မက်င့္သုံးႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ပညာရွိျဖစ္မည္ မဟုတ္ပါ။

ေရွးအခါက ေက်ာ္ၾကားခဲ့ေသာ မေဟာ္သဓာသည္ ယေန႔ လူတိုင္းတန္ဖိုးထားေသာ Ph.D ကို ရရွိသူ မဟုတ္ပါ။ ယေန႔ ပါရဂူမ်ားကို ပညာတတ္အျဖစ္ လက္ခံခဲ့ၾကေသာ္လည္း ထိုအေရအတြက္မ်ားစြာ ေသာ Ph.D မ်ားထဲမွ အလြန္နည္းပါးလွေသာ အေရအတြက္မွ်သည္သာ ပညာရွိအျဖစ္ ထြက္ေပၚလာႏိုင္ ခဲ့ၾကသည္ကို သတိျပဳမိၾကလွ်င္ ပညာရွိႏွင့္ ပညာတတ္ကို ေကာင္းစြာ ခြဲျခားႏိုင္စြမ္းရွိမည္ဟု ယူဆသည္။ မေဟာ္သဓာေခတ္က ပါရဂူဘြဲ႔မရခဲ့ေသာ္လည္း မေဟာ္သဓာကို ပညာရွိအျဖစ္ အားလုံးကသတ္မွတ္ ခဲ့ၾကပါ၏။ ပညာရွိတိုင္း အမွား၊ အမွန္ကို ဆုံးျဖတ္ႏိုင္သူမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ ပညာတတ္မ်ားသည္ အမွန္၊ အမွားကို ဆုံးျဖတ္ႏိုင္ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ အေျခခံျဖစ္ေသာ မွန္ျခင္း၊ မွားျခင္းကို မွ်ပင္မခြဲျခားႏိုင္လွ်င္ ထိုသူ၏အနာဂတ္သည္ ေကာင္းစြာ အာမခံခ်က္ရွိသည္ဟု ဆိုႏိုင္မည္မဟုတ္ေခ်။

ထုိ႕အတူ “ခြင့္လႊတ္ျခင္း” သည္ တု႔ံျပန္မႈ မျပျခင္းသာျဖစ္၍  အညံ့ခံအ႐ႈံးေပးျခင္းမဟုတ္ပါ။ “အညံ့ခံျခင္း” မွာ ဒူးေထာက္အ႐ႈံးေပးျခင္းသာျဖစ္၍ အႏွစ္သာရအားျဖင့္ မ်ားစြာကြာျခားလွပါသည္။ အင္အားနည္းပါးသူက အညံ့ခံႏိုင္ပါသည္။ ခြင့္လႊတ္ျခင္းမမည္ပါ။ အင္းအားႀကီးသူအေနျဖင့္ အင္အားနည္းသူအေပၚ ခြင့္လႊတ္ႏုိင္ပါသည္။ ခြင့္လႊတ္ျခင္းတြင္ အင္အားႀကီးျခင္း၊ ငယ္ျခင္းႏွင့္ မ်ားစြာမသက္္ဆိုင္သာ္လည္း၊ အညံ့ခံျခင္းတြင္ အင္အားအနည္းအမ်ား အားမတန္၍ မာန္ေလ်ာ့သည့္ သဘာဝမ်ား ပါဝင္ေနတတ္ပါ၏။ “သည္းခံခြင့္လႊတ္ျခင္း” ႏွင့္ “လူညံ့ျဖစ္ျခင္းအတြက္ ႏိုင္ငံတကာအျမင္မ်ား” အေပၚ အေတာ္ပင္ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ သည္းခံျခင္းသည္ ခြင့္လႊတ္ျခင္းမွ်သာျဖစ္သည္၊ အညံ့ခံျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္သည္ကို သိထားရန္လိုပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္၊ လူမႈေရးလြတ္လပ္ခြင့္ စသည့္ အရာမ်ားရွိေနပါသည္။ ဘာသာေရးအေဆာက္အဦးသည္ အေရအတြက္အားျဖင့္ (၂၇၀၀)ေက်ာ္ခန္႔ ရွိေနပါသည္။ မည္မွ်ေသာ ႏိုင္ငံမ်ား စုေပါင္းထားသည္ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ဟူသည္ရွိၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ဤအရာကို ေက်ာ္လြန္၍ ေဆာင္ရြက္ခြင့္မရပါ။ ခြင့္လႊတ္ျခင္း၊ သည္းခံျခင္းဆိုသည္မွာလည္း အတိုင္းအတာတစ္ခုအတြင္း၌သာ ရွိတတ္ပါသည္။ ထို႔ထက္လြန္လွ်င္ မည္သို႔ေသာႏိုင္ငံမ်ားမွ လက္ပိုက္ၾကည့္ၾကမည္မဟုတ္ၾကပါ။ သည္းခံျခင္းသည္ ခြင့္လႊတ္ျခင္းမွ်သာျဖစ္သည္။ သည္းခံျခင္းကို အညံ့ခံျခင္းသုိ႔အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုမႈမမွားရန္ ျဖစ္ပါသည္။ မွ်တစြာ ေတြးေခၚတတ္ရန္ႏွင့္ မွန္ကန္စြာစဥ္းစားတတ္ရန္သာျဖစ္ပါသည္။

ကိုးကား - ေဒါက္တာေနဇင္လတ္
နင္; စင္ဗြာ