မိတ္ေဆြစစ္

ေတာင္ႀကီး၊ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၂၈)ရက္

လူတို႔သည္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံၿပီး ေနထိုင္တတ္သည့္ သတၱဝါျဖစ္ပါသည္။ သစ္တစ္ပင္ရင္း၊ ဝါးတစ္ပင္ရင္း ေအာက္တြင္ အရညဝါသီေတာမမွီေသးသမွ် လူသည္တစ္ဦးတည္းေန၍ မရပါ။ ေက်ာက္ေခတ္လူသားမ်ားပင္ အုပ္စုဖြဲ႔၍ ေနခဲ့ၾကပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔သည္ မိတ္ေဆြမရွိပါက ၂၀-ရာစု ယဥ္ေက်းမႈေခတ္ကိုမတည္ေဆာက္ႏိုင္ပါ။ မိတ္ေဆြ သည္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔အတြက္ လူမႈေရးနယ္ပယ္တြင္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္လ်က္ရွိပါသည္။

ျမန္မာ့ေဝါေဟာရတြင္ “အသိမိတ္ေဆြ” ဟူေသာစကားရွိပါသည္။ “အသိ” ဟူသည္မွာ ေမးထူးေခၚေျပာ၊ ၿပံဳးျပ ႏႈတ္ဆက္ရံုမွ်သာျဖစ္၏။ ထိုမွတစ္ဆင့္ ခင္မင္ရင္းႏွီးလာလွ်င္ မိတ္ေဆြျဖစ္ပါသည္။ ကေလးအရြယ္ လူမမည္ဘဝတြင္ ကစားေဖာ္ရွိ၏။ ေက်ာင္းေနခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းေနဖက္သူငယ္ခ်င္းရွိပါသည္။ ဘဝ၏ ဒုတိယအရြယ္တြင္ စီးပြားေရး၊ ႀကီးပြားေရးကိစၥ မ်ားႏွင့္ ႀကံဳဆံုလာေသာအခါ မိတ္ေဆြသည္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္လာပါသည္။ “အေဖာ္ေပါင္းသင္း၊ မရွိကင္း၊ လူခ်င္းမတူျဖစ္ တတ္သည္” ဟုေညာင္ပင္သာ ဦးပုည လူမႈေရးလမ္းညြန္ခဲ့ပါသည္။ မိမိဘဝတိုးတက္သာယာေရးတြင္ မိတ္ေဆြသည္ အေရးႀကီးေသာက႑မွ ပါဝင္ပါသည္။ မိတ္ႀကီးေဆြႀကီးေပါင္းဖက္မွ စီးပြားလမ္းေၾကာင္းပြင့္ေပမည္။

ဤေလာက၌ မိတ္ေဆြမရွိသူ၏ ဘဝသည္ လြင္တီးေခါင္မွ သစ္ပင္ပမာအထီးက်န္ဆန္လွသည္။ သန္းၾကြယ္သူေဌးပင္ ျဖစ္ေစကာမူမိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမရွိပါကသူ႔ဘဝသည္ အက်ည္းတန္ေနေပလိမ့္မည္။ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမရွိဘဲ တံခါးပိတ္ဝါဒက်င့္သံုးေနေသာ ႏိုင္ငံသည္ တိုးတက္မႈဆိတ္သုဥ္းျခင္းသာရလဒ္ ျဖစ္ေပမည္။ “အတၱာဟိအတၱေနာနာေထာ” ဟု ဘုရားေဟာစကားရွိေသာ္ျငားလည္း မိမိမွလဲြ၍ အားအထားရဆံုးသူမွာ မိတ္ေဆြပင္ျဖစ္ပါသည္။ မိတ္ေဆြသည္ ကူညီတတ္သူ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရွးလူႀကီးမ်ားက “တစ္ရြာတစ္က်ီေဆာက္ပါ” ဟုဆံုးမခဲ့ဟန္ရွိပါသည္။

လူသည္ “ဘ၀ခရီးသည္” ျဖစ္ပါသည္။ လူမႈဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္တြင္ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံရသည့္အခါ မိတ္ေဆြစစ္ႏွင့္ ေတြ႔ရန္အေရးႀကီးလွသည္။ မိတ္ေဆြစစ္ ဟုတ္မဟုတ္ ခြဲျခားႏိုင္၏။ ဆင္းရဲတတ္သူသည္ ဝမ္းနည္းဝမ္းသာ ကိစၥဟူသမွ်ကိုမိမိႏွင့္ထပ္တူ မွ်ေဝခံစားေပးၿပီးေျပာမွားဆိုမွားရွိလွ်င္ ခြင့္လြတ္၏။ ေဘးအႏၱရာယ္ႀကံဳလာပါကကူညီ၏။ ထုိသူသည္ မိတ္ေဆြစစ္ ျဖစ္ပါသည္။

“မိမိအက်ိဳးေဆာင္သယ္ပိုးက၊ ေဆြမ်ိဳးမတူ၊ မည္သူမဆို၊ ခ်စ္ၾကည္ညိဳေလာ” ဟုမန္လည္ ဆရာေတာ္က ဆံုးမခဲ့ပါသည္။ မိတ္ေဆြစစ္ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ၊ ရုပ္ဆိုးရုပ္လွသဘာဝကိုမၾကည့္သင့္ေပ။ ဝမ္းတြင္းပိုက္သို၊ လူဟုဆိုက၊ ရုပ္ကိုမၾကည့္၊ စိတ္ကိုၾကည့္ရေပမည္။ မိတ္ေဆြစစ္မစစ္ဆန္းစစ္ရာတြင္ ဆင္းရဲဒုကၡႀကံဳလာေသာအခါ၊ မင္းေဘး ႀကံဳလာေသာအခါ၊ နာေရးႀကံဳလာေသာအခါ၊ ေရာဂါခံစားေနရေသာအခါမ်ား၌ မိမိဘက္မွ ရပ္တည္သူသည္ မိတ္ေဆြစစ္ျဖစ္ ၏ဟု ေလာကနိီတက်မ္းလာရွိပါသည္။

မိတ္ေဆြစစ္သည္ ေက်းဇူးသိတတ္၏။ ငါးရာ့ငါးဆယ္ဇာတ္ေတာ္လာသုဝဏၰသကၠဋကဇာတ္၌ လယ္ပုစြန္လံုးသည္ ေျမြဆိပ္မိေနေသာမိတ္ေဆြလယ္သမားအားရန္သူေတာ္က်ီးႏွင့္ ေျမြေဟာက္တို႔လက္မွ ကယ္တင္၍ အသက္ခ်မ္းသာေစျခင္း ျဖင့္ မိတ္ေဆြစစ္ျဖစ္ေၾကာင္းသာဓကျပခဲ့ပါသည္။ ထုိ႔အတူကုရုဂၤမိဂ ဇတ္ေတာ္၌ မုဆိုး၏ ေက်ာ့ကြင္းမိေနေသာ ဘုရားေလာင္းသမင္အား မိတ္ေဆြလိပ္ႏွင့္ ေခါက္ရွာငွက္တုိ႔က ကယ္တင္ခဲ့၏။ လိပ္ကိုမုဆိုးကဖမ္းသြားေသာအခါတြင္လည္း သမင္က ျပန္လည္ကယ္တင္ခဲ့ျခင္းျဖင့္ မိတ္ေဆြစစ္ျဖစ္ေၾကာင္းထင္ရွားေစခဲ့သည္။

ဥာဏ္ဝင္းသည္ ကြ်န္ေတာ္ ေက်ာင္းေျပာင္းလာစဥ္ကအစစကူညီခဲ့သည္။ ကြ်န္ေတာ္ေနမေကာင္း၍ ေက်ာင္းပ်က္ေသာအခါ လူမမာလာေမး၏။ အားေပး၏။ ေက်ာင္းစာမ်ားကိုကူညီကူးေပး၏။ သူသည္ ကြ်န္ေတာ္၏ သူငယ္ခ်င္းေကာင္း ျဖစ္ပါေပမည္။

“ ေရႊအေၾကာင္း၊ ဖေယာင္းသိ၊ လူအေၾကာင္းေပါင္းမွသိ ” ဆိုသကဲ့သို႔ အခ်ိဳ႕မွာတကယ္အေရးႀကံဳ လာမွ မိတ္ေဆြတုမ်ား ျဖစ္ေနတတ္ပါသည္။ “ ဇာေနယ် အပၸကာသုတထာမိတၱ ” ဥစၥာနည္းပါးေသာအခါ မိတ္ေဆြစစ္မစစ္သိရာ၏ ဟုေလာကနီတိကမွတ္ေက်ာက္တင္ခဲ့ပါသည္။ “ေဘးအႏၱရာယ္ႀကံဳလာေသာအခါ ဖယ္ခြာသြားသူသည္ မိတ္ေဆြစစ္မဟုတ္” ဟူေသာခရီးသြားေယာက်္ားႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ ဝက္ဝံပံုျပင္မွ ဥပေဒသသည္ မွန္လွပါ၏။ အခြင့္သာခိုက္မွာအလိုက္သင့္ ေပါင္းတတ္ၿပီးအခြင့္အေရးမေပးပါက ပစ္ေျပးသူသည္ မိတ္ေဆြတုျဖစ္၏။ မိတ္ေဆြစစ္သည္ ပိႏၷဲသီးႏွင့္တူ၍ မိတ္ေဆြတု သည္သဖန္းသီးႏွင့္တူေပသည္။

ေလာက၌ အတုႏွင့္အစစ္ ႏွစ္မ်ိဳးရွိ၏။ ပစၥည္းအတု၊ ေဆးအတု၊ အစာအတုမ်ားသည္ လူကိုေဘး ျဖစ္ေစ၏။ ထုိထက္ မိတ္ေဆြတုမ်ားကမိမိအက်ိဳးစီးပြားကိုပို၍ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိတ္ေဆြစစ္ရရွိေရးသည္ ေလာကတြင္ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္ပါသည္။ ေစာလူးမင္းသည္ မိမိ၏ အသက္ကို ကယ္ေသာက်န္စစ္သားကိုအထင္မွားမိသျဖင့္ မိတ္ေဆြတုဟု ငရမန္ကန္း၏ သတ္ျခင္းကို ခံခဲ့ရသည္။ နတ္ရွင္ေနာင္သည္ မိတ္ေဆြတုငဇင္ကာႏွင့္ ေပါင္းမိ၍ တံက်င္လွ်ိဳၿပီးအသတ္ခံ ရကာရာဇာဝင္တြင္ အမည္းစက္ ထင္ခဲ့ရသည္။

စာအုပ္စာေပလူ႔မိတ္ေဆြျဖစ္ပါသည္။ စာေပသည္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔အတြက္ ထာဝရမိတ္ေဆြစစ္ျဖစ္၏။ သစၥာရွိ၏။ မ်က္ႏွာ မလိုက္တတ္။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြးမွန္ရာသို႔ လမ္းညြန္ေပးပါသည္။ ေဆးလိပ္၊ အရက္ႏွင့္ ဘိန္းျဖဴတို႔သည္ လူမ်ားႏွင့္ နီးကပ္စြာရွိေနၾကေသာ္လည္းသက္မဲ့မိတ္ေဆြတုမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆုိရေသာ္ မိတ္ေဆြစစ္တို႔ မည္သည္ ကတိမယြင္း၊ သစၥာမပ်က္ ႏွစ္သက္ဖြယ္ရာ ျပဳမူတတ္သျဖင့္ ရာသက္ပန္အေဖာ္မြန္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ထိုမိတ္ေဆြစစ္မ်ားႏွင့္ ေမတၱာခိုင္ၿမဲေစရန္ ကြ်ႏ္ုပ္တုိ႔ ဘက္မွလည္း “ ေပးကမ္းခ်ီးျမွင့္၊ ကိုယ္ႏွင့္ယွဥ္ထား၊ စီးပြားေဆာင္ရြက္၊ ႏုတ္ျမြတ္ခ်ိဳသာ၊ သစၥာမွန္ေစ၊ ဝတ္ငါးပါးႏွင့္အညီက်င့္ႀကံေနထိုင္ရပါမည္။ ထို႔အတူ ေလာကုတၱရာအက်ိဳးအတြက္ ဘဝေနာင္ေရးစိတ္ေအးရေအာင္ လမ္းညြန္ေပးမည့္ ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားလည္း လိုအပ္ပါသည္။ ေလာကီ၊ ေလာကုတ္ ႏွစ္ျဖာေသာအက်ိဳးအတြက္ မိတ္ေဆြစစ္မ်ားရရွိထားၿပီဆိုလွ်င္ ဆင္းရဲဒုကၡမည္မွ်ပင္ႀကံဳပါေစ။ ဘဝခရီးလမ္းကို ရဲဝံ့စြာေလွ်ာက္ လွမ္းႏိုင္ၿပီျဖစ္ပါသတည္း။

ခြန္ေက်ာ္ဦး  
(ကိုးကားခ်က္ ပညာ့လက္တံစာအုပ္)