ပထမအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံကုိ ယခင္အစုိးရ လက္ထက္တြင္ ၂၀၁၆-ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ(၁၂)ရက္ေန႔မွ(၁၆)ရက္ေန႔အထိ ေအာင္ျမင္စြာက်င္းပခဲ့ၿပီး ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားခ်မွတ္ကာ လုပ္ေဆာင္ ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ေသာ္လည္း အစုုိးရအေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ လုပ္ငန္းစဥ္အတိုင္းဆက္လက္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏုိင္ဘဲ အစုိးရသစ္လက္ထဲေရာက္မွသာ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ (၂၁ ရာစုပင္လံု) ပထမ အႀကိမ္ညီလာခံကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ လာမည့္ၾသဂုတ္လ(၃၁)ရက္ေန႔တြင္ စတင္က်င္းပမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကုိ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၂၀၁၆-ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ(၈)ရက္ေန႔ တြင္ ေနျပည္ေတာ္ ၌က်င္းပခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ (၂၁ ရာစုပင္လံု) က်င္းပေရး ဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား၊ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လူငယ္မ်ား အထူးစိတ္၀င္းစားၾကၿပီး သက္ဆုိင္ရာ မိမိတုိ႔အုပ္စုအလုိက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပူးေပါင္း၍ေသာ္လည္းေကာင္း မိမိတုိ႔၏ အခြင့္အေရး မ်ားရရွိရန္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည္။ တခ်ိဳ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ မိမိတုိ႔ပါ၀င္ခြင့္ရ/မရကုိ မေသခ်ာ မေရရာျဖစ္ေနသည္။ သက္ဆုိင္ရာတာ၀န္ရွိအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ အေကာင္းဆုံးႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ေနပါ ေသာ္လည္း ညီလာခံကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိယ္စားျပဳမႈမွာ အျငင္းပြားဖြယ္ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။ သူ႔ဘက္ ကုိယ့္ဘက္ ၾကည့္လွ်င္ အားလုံးအမွန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ-ႏုိင္ငံေရးပါတီႏွင့္ပတ္သက္၍ အစုိးရက သတ္မွတ္ထားသည့္ ေရြးေကာက္ခံကုိယ္စားလွယ္ရိွမွသာလွ်င္ ကုိယ္စားလွယ္ပါ၀င္ခြင့္ရမည္ဆုိသည္မွာ ျဖစ္သင့္ပါသည္။ သုိ႔မဟုတ္ ညီလာခံတြင္ပါ၀င္တက္ေရာက္လုိသူမ်ားသည္ ႏုုိင္ငံေရးပါတီမွတ္ပုံတင္၍ ညီလာခံတြင္ ပါတီတုိင္း ကုိယ္စားလွယ္မ်ားပါရွိပါက ကုိယ္စားလွယ္ေဖာင္းပြမည္ျဖစ္သည္။ တဖက္မွ ၾကည့္လွ်င္လည္း ေရြးေကာက္မခံရ သည့္တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား ပါ၀င္ခြင့္မရသျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာ တုိင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ အခြင့္အေရး ဆုံး႐ႈံးမည္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ သက္ဆုိင္ရာ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား သည္လည္း သက္ဆုိင္ရာ တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ကုိယ္စားျပဳသည္ဟူ၍ သတ္မွတ္တုိင္းတာ၍မရပါ။ အေၾကာင္းမွာ အခ်ိဳ႕တုိ္င္းရင္းသား မ်ားအတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တစ္ခုထက္မက မ်ားစြာရွိေနေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစကာမူူ ညီလာခံတြင္ပါ၀င္ခြင့္ရသူမ်ားသည္ မိမိပါတီ၊ မိမိလူမ်ိဳး၊ မိမိေဒသ၊ မိမိအဖြဲ႕အစည္း အတြက္သာ မေဆြးေႏြးဘဲ တစ္ႏုိင္ငံလုံးအတုိင္းတာျဖင့္ ကုိယ္စားျပဳေဆြးေႏြးေပးႏိုင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ အေျခခံရမည့္အခ်က္မ်ား၊ အေျခခံရမည့္မူမ်ားကုိ ခ်မွတ္သည့္အခါ တစ္ႏုိင္ငံလုံးရွိ ႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားမ်ားအတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုတုိင္းအတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း တန္းတူ ညီမွ်သည့္အခြင့္အေရးမ်ား အခ်က္အလက္မ်ားပါ၀င္ႏုိင္ရန္ ညီလာခံကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေဆြးေႏြးေဆာင္ရြက္ ေပးရန္လိုအပ္သည္။
လက္ရွိတြင္ တုိင္းျပည္ကုိဦးေဆာင္ဦးရြက္ေနသူမ်ားသည္ အနာဂတ္တုိင္းျပည္အတြက္ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္္မာႏုိင္ငံတည္ေထာင္ႏုိုင္ရန္ လာမည့္ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံတြင္ တုိင္းရင္း သားလူမ်ိဳးစုမ်ားအားလုံး တန္းတူညီမွ်မႈရွိသည့္ အေျခခံမူမ်ား ခ်မွတ္ေပးရန္လုိအပ္ပါသည္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေျဖရွင္း၍မရသည့္ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာမ်ားသည္ ၁၉၄၇-ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ၊ ၁၉၇၄- ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ၊ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမ်ားတြင္ ဗမာႏွင့္လူမ်ိဳးႀကီးမ်ားအတြက္သာ အခြင့္အေရးေပးၿပီး တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုငယ္မ်ားအတြက္ရသင့္ရထုိက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ကန္႔သတ္ ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ခ်မွတ္ထားသည့္အေျခခံမူမ်ားကုိ ၾကည့္မည္ ဆုိလွ်င္ ၁၉၄၇-ခုႏွစ္၊ ေမလ(၂၃)ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ(ဖဆပလ)ပဏာမျပင္ဆင္မႈညီလာခံမွာ အဆိုျပဳ ခ်က္(၁၄)ခ်က္ကို ခိုင္ၿမဲေသာအဓိဌာန္ျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ အဓိဌာန္ျပဳခဲ့ေသာ အဆိုမ်ားကုိ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေရးဆြဲေစခဲ့ပါသည္။ ႏိုင္ငံဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ အဆိုပါ လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သည္ -
(က) ယခုအထိ ၿဗိတိသွ်ျမန္မာျပည္အတြင္းတြင္ ပါ၀င္ေနေသာ-
(၁) ျမန္မာျပည္၀န္ႀကီးအဖြဲ႕က အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ျမန္မာျပည္မ
(၂) ဟုမၼလင္းခ႐ိုင္ခြဲ
(၃) ဆင္ကလိုင္ခမ္းတီ
(၄) ေသာင္ဒြတ္
(၅) ေဆာမရနယ္ပယ္ ဟူ၍ ေခၚေ၀ၚေသာေဒသမ်ား
(၆) နာဂေတာင္တန္းမ်ား
(၇) သံလြင္ခ႐ိုင္
(၈) ကံပက္လက္ခ႐ိုင္ခြဲ
(၉) ရခိုင္ေတာင္တန္းနယ္ပယ္မ်ား
(ခ) ကိုးခမ္းႏွင့္ ေမာင္းပိုင္ တို႔အပါအ၀င္ျဖစ္ေသာ ရွမ္းျပည္ေထာင္စု
(ဂ) ကရင္နီျပည္နယ္မ်ား
(ဃ) ကခ်င္ေတာင္တန္းမ်ား
(င) ကံပက္လက္ခရိုင္ခြဲမပါေသာ ခ်င္းေတာင္တန္းခရုိင္တို႔ ပါ၀င္ေသာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္ရမည္ ဟုပါရိွပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ ေအာက္ပါဂုဏ္အဂၤါရပ္အားလံုးႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕ႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ျပည့္စံု၍ အထက္ပါ (ခ)(ဂ)(ဃ)ႏွင့္(င)တို႔၌ ေဖာ္ျပထားေသာ ေဒသမ်ားသည္ ဤတိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္က ဆုုံးျဖတ္ျပဌာန္း၍ ေနာင္အခါ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒႏွင့္ “ျပည္ေထာင္စုျပည္နယ္” အဆင့္အတန္း ကိုျဖစ္ေစ၊ “ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ရျပည္နယ္”အဆင့္အတန္းကိုျဖစ္ေစ၊ “လူမ်ိဳးစုျပည္နယ္” အဆင့္အတန္းကိုျဖစ္ေစ ရရွိရမည္။ ထိုေဒသမ်ားသည္ မိမိတို႔အား အပ္ႏွင္း၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လႊဲေျပာင္း၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ရရိွေသာအာဏာႏွင့္တာ၀န္မ်ားကို သုံးစြဲေဆာင္ရြက္ရမည္ ဟု အေျခခံမူမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ထိုလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၏ ဂုဏ္အဂၤါရပ္မ်ားနွင့္ပတ္သက္၍ သတ္မွတ္ထားသည္မွာ -
(၁) ပထ၀ီ အေနအထားအရ နယ္နိမိတ္ အထင္အရွားရွိျခင္း
(၂) ျမန္မာစကားႏွင့္ မတူေသာ ဘာသာစကား တစ္မ်ိဳးတည္းရွိျခင္း
(၃) ယဥ္ေက်းမႈ တစ္မ်ိဳးတည္းရွိျခင္း
(၄) ရာဇ၀င္အစဥ္အလာ တစ္မ်ိဳးတည္းရွိေသာ လူစုရွိျခင္း
(၅) စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အက်ိဳးေက်းဇူးႏွင့္ စီးပြားေရး လံုေလာက္မႈတို႔ရွိေသာ လူစုရွိျခင္း
(၆) လူဦးေရ အေတာ္အတန္ရွိျခင္း
(၇) ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕၀င္ သီးျခားေဒသတစ္ခုအျဖစ္ျဖင့္ မိမိ၏ ကိုယ္ပိုင္ထင္ရွားခ်က္အတိုင္း ေနထိုင္လိုေသာဆႏၵရွိျခင္း တို႔ျဖစ္သည္။
ဤအေျခခံမူမ်ားအရ အထက္ေဖာ္ျပပါဂုဏ္အဂၤါရပ္ႏွင့္ျပည့္စံုေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္သည့္ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္အျဖစ္ ၁၉၄၇-ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ သတ္မွတ္ျပဌာန္းေပးလိုက္သည္။ ျမန္မာ့ဆို႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္တြင္ ေဖာ္ျပပါ ဂုဏ္အဂၤါရပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္ခ်င္း၊ မြန္ႏွင့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ ၁၉၇၄-ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္း ပံုအေျခခံ ဥပေဒတြင္ ျပည္နယ္မ်ား သတ္မွတ္ျပဌာန္းေပးခဲ့ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ လည္း အေျခခံမူအရ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရစီရင္စုမ်ားကို ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္လာခဲ့ပါသည္။ ဤသည္မ်ားကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ တိုးတက္ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚေနသည့္ ေခတ္စနစ္မ်ားႏွင့္အညီ အေျခခံဂုဏ္အဂၤါရပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ ရသင့္ရထိုက္ေသာ အမ်ိဳးသားအခြင့္အေရးမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ တိုင္းျပည္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ေသာ္လည္း ေကာင္း ေရွး႐ႈၿပီး ေဆာင္ရြက္လာခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တိုးတက္ေျပာင္းလဲေနသည့္ ေခတ္ကာလတြင္ ပကတိအေျခအေနတြင္လည္း လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၏ အေျခခံဂုဏ္အဂၤါရပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုေနေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားလည္း ရွိေနၿပီျဖစ္ပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္အတူ ယေန႔ထိတုိင္ မၿငိမ္းခ်မ္းေသးေသာျပည္တြင္းအေရး ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအေရးမ်ားမွသည္ အနာဂတ္တုိင္းျပည္အတြက္ စစ္မွန္ေသာဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္္မာႏုိုင္ငံတည္ေထာင္ႏုိုင္ရန္ႏွင့္ ေအးခ်မ္းသာယာၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္လာေစရန္ လာမည့္ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ (၂၁ရာစုပင္လံု) ပထမအႀကိမ္ညီလာခံတြင္ ပါ၀င္ခြင့္ရမည့္ ကုိယ္စားလွယ္ေတာ္ႀကီး မ်ားသည္ တုိင္းျပည္၏အနာဂါတ္ႏွင့္ ေနာင္လာေနာက္သားမ်ားအတြက္စဥ္းစားၿပီး မိမိ၏ဆႏၵႏွင့္ မိမိအဖြဲ႕အစည္း၏ဆႏၵကုိ ေရွ႕တန္းမတင္ဘဲ သမို္င္းေနာက္ခံမ်ားႏွင့္ လက္ရွိပကတိအေျခအေနမ်ားကုိ ဆင္ျခင္ သုံးသပ္၍ ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္တုိင္းရင္းသားအားလုံးအတြက္ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထုိက္သည့္အရာႏွင့္ ရသင့္ ရထုိက္သည့္ တန္းတူအခြင့္အေရးမ်ားကုိရရွိေစရန္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကပါေစေၾကာင္း တုိက္တြန္း ဆႏၵျပဳလိုက္ပါသည္။
ခြန္ခမ္းညာ,
Like On Facebook
Follow On Twitter
Subscribe On RSS