(က)လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း
ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မ်ား
ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မ်ားသည္ ခရစ္ယာန္လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း အက္ဥပေဒအရ ခရစ္ယာန္အ မ်ဳိးသားသည္ အသက္၁၆ႏွစ္ျပည့္ၿပီး ခရစ္ယာန္အမ်ဳိးသမီးသည္ အသက္၁၃ႏွစ္အထက္ျဖစ္ပါက (မိဘ အုပ္ထိန္းသူ၏ သေဘာတူညီခ်က္) ထိမ္းျမားလက္ထပ္ႏိုင္သည္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္တို႔ လက္ထပ္ထိမ္း ျမားေသာအခါ မည္သည့္ဘာသာဝင္ႏွင့္မဆို လက္ထပ္ထိမ္းျမားႏိုင္သည္။ ထိုသို႔လက္ထပ္ ထိမ္းျမားရာ တြင္ ၎တို႔၏ဘုရားေက်ာင္းတြင္သာ ျပဳလုပ္ရသည္။ လက္ထပ္ေပးခြင့္ရွိသည့္ မွတ္ပုံတင္အရာရွိထံတြင္ နည္းလမ္းတက် လက္ထပ္ထိမ္းျမားရမည္ျဖစ္သည္။ ခရစ္ယာန္ဥပေဒ၏ ၁၈၇၂ အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၄ ႏွင့္ ၅ တို႔အရ ခရစ္ယာန္ဘာသာအမ်ဳိးသမီးႏွင့္ အျခားေသာ ဘာသာအမ်ဳိးသားတို႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားမႈျပဳရာတြင္ သက္ဆိုင္ရာဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး အစရွိသူတို႔ေရွ႕တြင္ ခရစ္ယာန္ထိမ္းျမား လက္ထပ္ျခင္းအက္ဥပေဒ အရ ထိမ္းျမားလွ်င္ ဘာသာကူးေျပာင္းရန္မလိုေၾကာင္း သို႔ေသာ္ ယင္းတို႔ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းမျပဳခဲ့ပါက ၎တို႔ႏွစ္ဦး အၾကင္လင္မယားအျဖစ္ ေပါင္းသင္းေနထိုင္ေစကာမူ တရားဥပေဒအရ တရားဝင္အၾကင္ လင္မယားအျဖစ္ မေရာက္ရွိႏိုင္ေပ။
အစၥလာမ္ဘာသာ
အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား အစၥလာမ္ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒအရ လက္ထပ္ထိမ္းျမားရာတြင္ အစၥလာမ္ အမ်ဳိးသားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတို႔သည္ အသက္(၁၅)ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးသူျဖစ္လွ်င္ မိမိတို႔၏ လြတ္လပ္ေသာ သေဘာဆႏၵအရ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ႏိုင္သည္။ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မွလည္း လက္ထပ္ေပးႏိုင္သည္။ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းကို စာခ်ဳပ္ျဖင့္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မွ နိတာရ္ဖတ္၍ ၎တို႔ဘာသာထုံးစံအရ ေဆာင္ရြက္ေပးသည္။ ထိုသို႔ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ရာတြင္ မဂၤလာအခမ္းအနား မလိုအပ္ေပ။ ထိမ္းျမား လက္ထပ္လိုေၾကာင္း ကမ္းလွမ္းခ်က္ႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္အား သက္ေသႏွစ္ဦးႏွင့္ အခမ္းအနားတစ္ခု သို႔မဟုတ္ လူစုလူေဝးတစ္ခုတြင္ ျပဳလုပ္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား လက္ထပ္ထိမ္းျမား ရာတြင္ မဟာေရႊသည္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း၏ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းျဖစ္ပါသည္။ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား လက္ထပ္ထိမ္းျမားရာတြင္ တရားဝင္လင္မယားေလးေယာက္အထိ ယူခြင့္ရွိပါသည္။
ဟိႏၵဴဘာသာ
ဟိႏၵဴဘာသာဝင္မ်ား လက္ထပ္ထိမ္းျမားရာတြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္ အသက္အပိုင္းအျခားမရွိေပ။ ဟိႏၵဴက်မ္းအရ အမ်ဳိးသားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတို႔သည္ အသက္(၁၆)ႏွစ္ ျပည့္ပါက ထိမ္းျမားလက္ထပ္ႏိုင္ သည္။ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္မ်ား လက္ထပ္ထိမ္းျမားရာတြင္ ဘာသာေရးအခမ္းအနားျဖင့္ ၎တို႔၏ ဘုရား ေက်ာင္းတြင္ ျပဳလုပ္ရသည္။
ဗုဒၶဘာသာ
ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒအရ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ ေယာက်္ားတစ္ေယာက္သည္ က်န္းမာေ ရးႏွင့္ ျပည့္စုံ လွ်င္ မည္သည့္အရြယ္၌မဆို လက္ထပ္ထိမ္းျမားႏိုင္သည္။ မိဘ (သို႔မဟုတ္) အုပ္ထိန္းသူတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ရယူရန္မလိုေပ။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားရာ၌ အသက္(၂၀)ျပည့္ပါက တစ္ခုလပ္၊ တစ္လင္ကြာ၊ မုဆိုးမ မဟုတ္ေသာ အပ်ဳိတစ္ေယာက္သည္ မိမိ၏လြတ္ လပ္ေသာ သေဘာဆႏၵအရ မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္သူကို ေရြးခ်ယ္လက္ထပ္ပိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။ အသက္ (၂၀)မျပည့္ေသးပါက မိဘ (သို႔မဟုတ္) အုပ္ထိန္းသူတို႔၏ သေဘာတူညီမႈကို ရယူရန္လိုအပ္ သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပဋိညာဥ္အက္ဥပေဒအရ အသက္ (၁၈)ႏွစ္ျပည့္လွ်င္ သေဘာတူ ပဋိညာဥ္ျပဳခြင့္ ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားအေနျဖင့္ အသက္ (၂၀) ျပည့္မွသာ မိဘအုပ္ထိန္းသူ၏ သေဘာတူညီခ်က္မပါဘဲ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း ပဋိညာဥ္(စာခ်ဳပ္)ကို ျပဳလုပ္ခြင့္ရွိ ေၾကာင္း ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္း ဥပေဒတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒအရ လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္း တရားဝင္ေစရန္အတြက္ တရားရုံးတြင္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားမွသာမဟုတ္၊ မည္သည့္ အခမ္းအနားမွ် မလိုအပ္ဘဲ လက္ထပ္ထိမ္းျမားႏိုင္ေပသည္။ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ရန္ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမႏွစ္ဦးတို႔သည္ ယခု ပစၥဳပၸန္ကာလ၌ လင္မယားအျဖစ္ ေပါင္းသင္းေနထိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ မိမိတို႔၏ သေဘာတူညီခ်က္ဆႏၵကို လြတ္လပ္စြာေပးရန္ လိုအပ္ေပသည္။ မွတ္ခ်က္ - ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ဘာသာျခားအမ်ဳိးသားမ်ားနဲ႔ လက္ထပ္မည္ဆိုပါက ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ဳိးသမီးမ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံတြင္ လက္ထပ္ရန္ ေလွ်ာက္ထားရမည္။
(ခ)ပစၥည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္
ခရစ္ယာန္ဘာသာ
ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ခရစ္ယာန္ထိမ္းျမားျခင္းဥပေဒအရ ပစၥည္းခန္းခြဲေဝရာတြင္ ေသတမ္းစာေရးခြင့္ရွိသည္။ လင္ႏွင့္မယားတို႔ ပစၥည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္မွာ လင္ေသလွ်င္ မယားမရရွိေပ။ မယားေသလွ်င္ လင္မရရွိေပ။ ဆိုလိုသည္မွာ လင္ပိုင္ပစၥည္းအေပၚ မယားကမသက္ဆိုင္သကဲ့သို႔ မယားပိုင္ ပစၥည္းအေပၚတြင္လည္း လင္ေယာက်္ားက မသက္ဆိုင္ပါ။ လင္ သို႔မဟုတ္ မယားက မိမိ၏အေမြပစၥည္းႏွင့္ ႀကိဳးပမ္းရွာေဖြရရွိသည့္ ပစၥည္းမ်ားအေပၚတြင္ တစ္ဦးတည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။ တစ္ဦး၏လုပ္ေဆာင္ ခ်က္ေၾကာင့္ အျခားတစ္ဦးတြင္ ဥပေဒအရ တာဝန္မရွိဘဲ၊ မိမိပိုင္ပစၥည္းမ်ားကို လြတ္လပ္စြာေရာင္းခ်ျခင္း၊ ေပါင္ႏွံျခင္း၊ ေပးကမ္းျခင္း၊ ဌားရမ္းျခင္း၊ လြဲေျပာင္းျခင္း ျပဳႏိုင္ပါသည္။
အစၥလာမ္ဘာသာ
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစၥလာမ္တရားဥပေဒအရ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးသည္ အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီးသည္ျဖစ္ေစ၊ အိမ္ေထာင္မျပဳရေသးသည္ျဖစ္ေစ အျခားအမ်ဳိးသားတစ္ဦးႏွင့္ပူးတြဲ၍ ပစၥည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။ အမ်ဳိး သမီးက မိမိပိုင္ဆိုင္ေသာပစၥည္းကို အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီးသူ ျဖစ္ေစကာမူ မိမိသေဘာဆႏၵအတိုင္း ေရာင္းခ်ျခင္း၊ ေပါင္ႏွံျခင္း၊ ေပးကမ္းျခင္း၊ ဌားရမ္းျခင္း၊ လြဲေျပာင္းျခင္းျပဳခြင့္ရွိပါသည္။ လက္ထပ္စဥ္က လင္ကမယားကို မဟာရ္အျဖစ္ ေပးလိုက္ေသာပစၥည္းသည္ မယားတစ္ဦးတည္းပိုင္ပစၥည္းျဖစ္ပါသည္။ လင္ျဖစ္ေစ မယားျဖစ္ ေစ မိမိရွာေဖြရရွိေသာပစၥည္းသည္ မိမိႏွင့္သာ သက္ဆိုင္သည္။ တစ္ဦးကေပးမွသာ တစ္ဦးကရရွိမည္။ လင္ေယာက်္ားက မိမိေပးထားသည့္ မဟာရ္ပစၥည္းအေပၚ အခြင့္အေရး တစ္စုံတစ္ရာမရွိပါ။ လင္က မိမိပိုင္ပစၥည္းအခ်ဳိ႕ကိုျဖစ္ေစ၊ အားလုံးကိုျဖစ္ေစ၊ မယားျဖစ္သူအား ေပးကမ္းျခင္း၊ (ဟီဘာ)ျပဳလုပ္ႏိုင္ၿပီး လင္ေယာက်္ား၏ အေမြဆိုင္မ်ားက ကန္႔ကြက္ပိုင္ခြင့္မရွိပါ။
အစၥလာမ္တရားဥပေဒအရပင္ မယားသည္ မဟာရ္ႏွင့္ ဟီဘာအရ ပစၥည္းမွလြဲ၍ လင္၏ပစၥည္းမ်ား အေပၚ သက္ဆိုင္ျခင္းမရွိပါ။ မယား၏ ပစၥည္းအေပၚတြင္လည္း လင္ကပိုင္ဆိုင္ခြင့္မရွိပါ။ လင္ျဖစ္ေစ၊ မယား ျဖစ္ေစ ေသဆုံးလွ်င္ က်န္တစ္ဦးက အလိုေလ်ာက္ အားလုံးမရရွိပါ။ အေမြခန္းဥပေဒႏွင့္အညီ ထိုက္သင့္ သည့္ အေမြစုကို ခံစားခြင့္ရွိပါသည္။
ဟိႏၵဴဘာသာ
ဟိႏၵဴဘာသာဝင္မ်ား လက္ထပ္ထိမ္းျမားရာတြင္ ဟိႏၵဴအမ်ဳိးသမီးသည္ မိမိရရွိေသာ “Stridhana’’ ပစၥည္းမွလြဲ၍ မည္သည့္ပစၥည္းမွ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္မရွိေပ။ လင္ေသလွ်င္ မယားသည္ လင္ေယာက်ၤားပစၥည္းကို ခံစားခြင့္မရွိ။ သားေယာက်ၤားေလးက ခံစားခြင့္ရွိသည္။
ဗုဒၶဘာသာ
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဥပေဒတြင္ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ အေမြဆက္ခံေရး လက္ထပ္ထိမ္းျမားေရး၊ လင္မယားကြာရွင္းေရး၊ ပစၥည္းခြဲေဝေရး၊ သားသမီးေမြးစားေရး၊ သားသမီးမ်ားအား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးတို႔တြင္ အိမ္ေထာင္ရွင္အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္တန္းတူ ခံစားခြင့္ရွိၾကသည္။ ဥပေဒ အရာတြင္လည္း ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈကို အေျခခံၿပီး အမ်ဳိးသားမ်ားနည္းတူ လူသားတစ္ဦးအျဖစ္ တန္းတူ ရည္တူ၊ အညီအမွ် ခံစားခြင့္ရွိသည္။ ဗုဒၶဘာသာတရားဥပေဒအရ ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမတို႔သည္ တန္းတူ အခြင့္ေရးရွိသည္။ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ “သာမန္လက္ထပ္ပြားပစၥည္း’’ မ်ားအေပၚတြင္လည္း အမ်ဳိး သားမ်ားႏွင့္ အညီအမွ် တန္းတူခံစားခြင့္ရွိၾကသည္။
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္လင္မယားအခ်င္းခ်င္း အၾကင္လင္မယားအျဖစ္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ တစ္ဦး၏ပါရင္းပစၥည္းတြင္ ပစၥည္းမပါလာသူက သုံးပုံတစ္ပုံကို ခံစားခြင့္ရရွိသည္။ ပါရင္းပစၥည္း ယူေဆာင္လာသူက က်န္သုံးပုံႏွစ္ပုံကို ခံစားခြင့္ရရွိေၾကာင္းေတြ႔ရသည္။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္လင္မယားတို႔ အနက္ တစ္ဦးဦးက အေမြရ လက္ထပ္ပြားပစၥည္းပါရွိပါက အေမြရသူက ထိုအေမြမွ သုံးပုံႏွစ္ပုံကို ခံစားခြင့္ ရရွိသည္။ က်န္သုံးပုံတစ္ပုံမွာ က်န္အိမ္ေထာင္ဖက္က ခံစားခြင့္ရရွိသည္။ လင္မယားႏွစ္ဦး ႀကိဳးစားအား ထုတ္ စုေဆာင္းရွာေဖြခဲ့သျဖင့္ အိမ္ေထာင္စီးပြား တိုးတက္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ပါးစုံပစၥည္းမ်ားရရွိခဲ့ရာ၌ လင္ႏွင့္မယား တို႔ ညီတူညီမွ် အက်ဳိးခံးစားခြင့္ရရွိၾကသည္။
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ လင္မယားႏွစ္ဦးအနက္ မယားျဖစ္သူ၏ မိဘမ်ားေသဆုံး၍ အေမြရရွိခဲ့ပါက အေမြရသူသည္ “နိႆယ”(အေမြကို တိုက္ရုိက္ခံစားခြင့္ရရွိသူ) ျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ ထိုပစၥည္းအေပၚ သုံးပုံႏွစ္ပုံခံစားခြင့္ရရွိသည္။ လင္ေယာက်္ားျဖစ္သူက “နိႆိတ” (အေမြကို သြယ္ဝိုုက္၍ ခံစားခြင့္ရရွိသူ) ျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ က်န္သုံးပုံတစ္ပုံကို ခံစားခြင့္ရွိပါသည္။ လင္ျဖစ္သူက နိႆယျဖစ္ခဲ့လွ်င္လည္း မယား ျဖစ္သူက နိႆိတမွာ လင္အေမြရေသာ ပစၥည္းအေပၚ သုံးပုံတစ္ပုံကို ခံစားခြင့္ရရွိသည္။ လင္မယားႏွစ္ဦး သေဘာတူ ကြာရွင္းၾကရာတြင္ နိႆယႏွင့္ နိႆိတတို႔မွာ အထက္ပါပစၥည္း၊ အေမြရပစၥည္းမ်ားအေပၚ နိႆယေဝစုႏွင့္ နိႆိတက သုံးပုံတစ္ပုံေဝစုကို ရရွိခံစားၾကရသည္ဟူ၍ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔၏ ဓေလ့ ထုံးတမ္းဥပေဒတြင္ ျပဌာန္းထားသည္။
(ဂ)ကြာရွင္းေရး
ခရစ္ယာန္ဘာသာ
ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မ်ား ကြာရွင္းရာတြင္ တရားရုံးတြင္ ဦးတိုက္ေလွ်ာက္ထား၍ ကြားရွင္းႏိုင္ သည္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံလင္မယားကြာရွင္းေရး အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ - ၁၀၊ ၁၈၊ ၂၂) အရ လင္ေယာက်္ားသည္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ၿပီးေနာက္ ၄င္း၏ ဇနီး တစ္ပါးသူတစ္ေယာက္ ႏွင့္ ေဖာက္ျပားက်ဴးလြန္ျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ထိမ္းျမားျခင္းအားပယ္ဖ်က္ေပးရန္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္။ ဇနီးျဖစ္သူကလည္း ၄င္း၏ ခင္ပြန္းသည္ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မွ အျခားဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းၿပီး အျခားမိန္းမတစ္ေယာက္ႏွင့္ ထိမ္းျမား ျခင္းျပဳလွ်င္ သို႔မဟုတ္ ေသြးႏွီးေႏွာသူႏွင့္ ေဖာက္ျပန္လွ်င္ သို႔မဟုတ္ တစ္ခ်ိန္တည္း မိန္းမႏွစ္ ေယာက္ယူၿပီး ေဖာက္ျပန္လွ်င္ သို႔မဟုတ္ ေနာက္မိန္းမတစ္ေယာက္ႏွင့္ ေဖာက္ျပားျခင္း သို႔မဟုတ္ မုဒိန္းမႈ၊ ေမထုန္ မွီဝဲမႈ က်ဴးလြန္သည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္ျဖစ္ေစ ကြာရွင္းခြင့္ျပဳႏိုင္သည့္ ရက္စက္မႈက်ဴးလြန္ျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ မိန္းမႏွင့္ ေဖာက္ျပန္သည့္အျပင္ ၄င္းအား (၂)ႏွစ္ႏွင့္အထက္ စြန္႔ပစ္ထားျခင္း သို႔မဟုတ္ တရား ၿပိဳင္သည္ ပန္းေသေရာဂါရွိေၾကာင္း၊ စိတ္မႏွံ႔သူျဖစ္ေၾကာင္းဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္ ထိမ္းျမားမႈပယ္ ဖ်က္ေပးရန္၊ သီးျခားေနထိုင္ရန္၊ ထိမ္းျမားျခင္း ပ်က္ျပယ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္။
အစၥလာမ္ဘာသာ
အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား ကြာရွင္းရာတြင္ နစ္နာသူက ကြာရွင္းႏိုင္သည္။ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ေရွ႕တြင္လည္းေကာင္း၊ တရားရုံးတြင္ ဦးတိုက္ေလွ်ာက္ထား၍လည္းေကာင္း ကြာရွင္းႏိုင္သည္။ တစ္ဦးဦး သည္ အျခားဘာသာကို ကူးေျပာင္းကိုးကြယ္လွ်င္ အလိုေလ်ာက္ ကြာရွင္းၿပီးျဖစ္သည္။ အစၥလာမ္ဘာ သာဝင္မ်ားသည္ မယားေလးေယာက္ယူခြင့္ရွိပါသည္။ ငါးေယာက္ေျမာက္ယူပါက နည္းလမ္းမက်ေသာ ထိမ္းျမားလက္ထပ္မႈေျမာက္ပါသည္။ နည္းလမ္းမက်ေသာ လက္ထပ္ထိမ္းျမားမႈႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့ပါက ခင္ပြန္းကျဖစ္ေစ၊ ဇနီးကျဖစ္ေစ အခ်ိန္မေရြး လက္ထပ္ထိန္းျမားျခင္းအား ဖ်က္သိမ္းႏိုင္သည္။
ဟိႏၵဴဘာသာ
ဟိႏၵဴဘာသာဝင္းမ်ားသည္ ကြာရွင္းရာတြင္ ၄င္းဘာသာအရ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ လင္မယားကြာရွင္း ခြင့္မရွိေပ။ တရားရုံးတြင္ ဦးတိုက္ေလွ်ာက္ထား၍ ကြားရွင္းခြင့္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ဇာတ္မတူသူအခ်င္းခ်င္း လက္ထပ္မဂၤလာေဆာင္ၾကသည့္သူမ်ားသည္ ကြာရွင္းလိုလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လင္မယားကြာရွင္းေရး အက္ဥပ ေဒအရ လင္မယားကြာရွင္းရန္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည္။
ဗုဒၶဘာသာ
ျမန္မာ့ဗုဒၶဘာသာဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒအရ အမ်ဳိးသားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတို႔သည္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ ကြာရွင္းႏိုင္သည္။ လင္ေယာက်္ားျဖစ္သူ ရဟန္းေဘာင္သို႔ အၿပီးကူးေျပာင္းသြားပါက လင္မယားကြာရွင္း ျပတ္စဲႏိုင္သည္။ အမ်ဳိးသားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတို႔သည္ ၄င္း၏သေဘာဆႏၵအေလွ်ာက္ မယားျဖစ္သူကို အ ေၾကာင္းမဲ့သက္သက္ ကြာရွင္းခြင့္မရွိေၾကာင္း (ေဒၚအမာႏွင့္ေဒၚခင္တင့္ ၁၉၆၄-ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံစီရင္ထုံး၊ စာ-၃၂၄) အမႈတြင္ ဆုံးျဖတ္ထားခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒအရ ႀကီးေလးေသာ အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မႈ သို႔မဟုတ္ သာမန္အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည့္ လင္ေယာက်္ား (သို႔) မယား ကို ကြာရွင္းခြင့္ရွိေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႔ရွိရပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အမ်ဳိးသား/သမီးမ်ား မိမိ၏ အိမ္ေထာင္ဘက္၊ ဘဝလက္တြဲေဖာ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာကူးေျပာင္းရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာတစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ထိမ္း ျမားလက္ထပ္ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ အျခားဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းခဲ့ရပါလွ်င္ ဥပေဒကေပးထားသည့္ အခြင့္အေရးအတိုင္း မိမိတို႔၏ ဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းႏိုင္ပါေၾကာင္း တိုက္တြန္း အပ္ပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ အစၥလာမ္ဘာသာ ဟိႏၵဴဘာသာႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာတို႔၏ ဓေလ့ ထုံးတမ္းဥပေဒတြင္ မည္သို႔ပင္ပါရွိေစကာမူ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ ပထမအိမ္ေထာင္ တည္ၿမဲေနစဥ္တြင္(မကြာရွင္းထားလွ်င္) ေနာက္ထပ္ ထပ္မံ ၍ ဒုတိယအိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္ (သို႔) လင္မယားအျဖစ္ တရားမဝင္ေနထိုင္ေပါင္းသင္းျခင္း မျပဳ ရေပ။ အကယ္၍ ပထမအိမ္ေထာင္ တည္ၿမဲေနစဥ္ လင္မယားအျဖစ္ တရားမဝင္ေနထိုင္ ေပါင္းသင္းျခင္း (သို႔) ထပ္မံထိမ္းျမားျခင္းျပဳလွ်င္ ထိုသူကို ေထာင္ဒဏ္(၇)ႏွစ္ ခ်မွတ္ရ မည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္းခ်မွတ္ႏိုင္သည္ဟု တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ (၁၃)တြင္ ျပဌာန္းထားသည္။ ထို႔အျပင္ လင္ (သို႔) မယားသည္ အျခားသူႏွင့္ ထပ္မံထိမ္းျမားလွ်င္ အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မႈက်ဴးလြန္ျခင္းျဖစ္၍ က်န္သည့္ မယား (သို႔) လင္ လင္မယားကြာရွင္းခြင့္ ရရွိမည့္အျပင္ ႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းနဲ႔ ပတ္သက္၍ တစ္ျခားသူနဲ႔ ထပ္မံ ထိမ္းျမားသူက ဆုံးရႈံးမည္ျဖစ္သည္။ (တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ - ၁၄၊ ၁၅)
မည္သူမဆို ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာအရျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ ထုံးတမ္းအရျဖစ္ေစ ထိမ္းျမားၿပီးေသာ ေယာက်္ား (သို႔) မိန္းမတစ္ဦးသည္ အဆိုပါထိမ္း ျမားမႈ အတည္ျဖစ္ေနစဥ္ ယင္းထိမ္းျမားမႈကို ထိမ္ခ်န္၍ အျခားေယာက်္ား (သို႔) မိန္းမ တစ္ဦးကို ထပ္မံထိမ္းျမားပါက (၁၀)ႏွစ္ထက္မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ခ်ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္ လည္းခ်မွတ္ႏိုင္သည္။ (တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ - ၁၇)
မွတ္ခ်က္ - အမ်ဳိးသမီးတို႔အတြက္ ဥပေဒအကာအကြယ္(၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၁၆ရက္ထုတ္) မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
လြန္းလိြဳ/ခမ္းလြယ္လုံ (ပင္ေလာင္း)
Like On Facebook
Follow On Twitter
Subscribe On RSS