Friday, April 6, 2018

ပအိုဝ္းလူမ်ိဳးတို႔၏သႀကၤန္ပဲြေတာ္

ေတာင္ႀကီး၊ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ (၆)ရက္


ပအို၀္းတိုင္းရင္းသားတို႔တြင္ ဆယ့္ႏွစ္ရာသီစလံုး ပြဲေတာ္မ်ားရွိေလသည္။ ဆယ့္ႏွစ္ရာသီ ပြဲေတာ္မ်ားအနက္ သႀကၤန္ပြဲ၊ ၀ါကၽြတ္ပြဲ၊ ကထိန္ခင္းပြဲမ်ားကိုသာ ခမ္းခမ္းနားနား၊ သိုင္းသိုင္း၀ိုင္း၀ိုင္းက်င္းပၾကသည္။ အျခားလမ်ားတြင္လည္းရာသီအလိုက္ပြဲေတာ္မ်ားက်င္းပၾက၏။

ႏွစ္သစ္သို႔ကူးေျပာင္းခ်ိန္ျဖစ္ေသာ အတာသႀကၤန္ရက္မ်ားတြင္လည္း ပအို၀္းတိုင္းရင္းသားတို႔သည္ ဗုဒၶဘာသာကို အမ်ားဆံုးကိုးကြယ္ယံုၾကည္ၾကေသာ လူမ်ိဳးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဘုရားေက်ာင္းကန္သြားေရာက္ကန္ေတာ့ျခင္းႏွင့္ သက္ႀကီးရြယ္အိုေဆြမ်ိဳးမ်ားသြားေရာက္ကန္ေတာ့ျခင္းကို ရက္ရွည္အခ်ိန္ယူၿပီး အေလးထားၾကသည္။ ရပ္ရြာေဒသတိုင္း သႀကၤန္ပြဲေတာ္ကို က်င္းပႏႊဲေပ်ာ္ၾကသည္။ သႀကၤန္အႀကိဳရက္မွစတင္ၿပီး ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္၊ ႏွစ္ရက္ေန႕အထိ တစ္အိမ္တက္ တစ္အိမ္ဆင္းကာ ကန္ေတာ့ပြဲမ်ားျဖင့္ ရြာတြင္းရွိ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားကို သြားေရာက္ကန္ေတာ့ၾကသည္။ အသက္အရြယ္မႀကီးေသာ္လည္း ဥပုသ္သီလေဆာက္တည္သူမ်ားကို အကန္ေတာ့ခံပုဂၢိဳလ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ကန္ေတာ့ၾကသည္။

သႀကၤန္အႀကိဳေန႔တြင္ ဘုရားေက်ာင္းကန္ ဇရပ္မ်ားသို႔ ရြာလံုးကၽြတ္ သြားေရာက္၍၊ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြား ေတာ္မ်ား ေစတီေတာ္မ်ားကို ေရသပၸါယ္ၾကသည္။ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားကို ေခါင္းေလွ်ာ္ေပးျခင္း၊ ေရခ်ိဳး ေပးျခင္း၊ ခ်ိဳးေရခပ္ေပးျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ေပးၾကသည္။ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို ေရသပၸါယ္ႏိုင္ရန္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေရွ႕တြင္ ေနရာသီးသန္႔ျပဳလုပ္ထားၾကသည္။ ဘုရားေရသပၸါယ္ျခင္း၊ ေဆးေၾကာသန္႔စင္ရန္အတြက္ တစ္ခ်ိဳ႕ေက်းရြာမ်ားတြင္ ရြာဦးဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေရအခက္အခဲမ်ားရိွတတ္ေသာေၾကာင့္ ေက်းရြာရိွလူမ်ားက ဝိုင္းဝန္းကာ ေရမ်ားကို တတ္ႏိုင္သည့္ ကာယအားႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကား၊ ဆိုင္ကယ္ႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း သယ္ေဆာင္စုစည္းၾကသည္။

ထို႔ျပင္ သႀကၤန္ကာလရက္မ်ားအတြင္း မည္သည့္ေတာင္ယာလုပ္ငန္း၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကိုမွ် မျပဳလုပ္ၾကေခ်။ ပအိုဝ္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးကို အမ်ားဆံုးလုပ္ကိုင္ၾကေသာေၾကာင့္ အစားအေသာက္မ်ား၊ ေငြေၾကးမ်ား၊ လွဴဖြယ္ပစၥည္းမ်ားကို အလံုအေလာက္ျဖည့္ထားၾကသည္။ သႀကၤန္အတြင္း အသံုးစရိတ္မ်ားကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္္ထားၾကသည္။ အခ်ိဳ႕မွာ ေသာက္သံုးေရကိုပင္  ႀကိဳတင္ခပ္ ထားၾကသည္။ သို႔မွသာ သႀကၤန္ကာလအတြင္း အပူအပင္မရိွ၊ စိတ္ေအးလက္ေအး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေကာင္းမႈကုသိုလ္မ်ားကို ျပဳလုပ္နိုင္မည္ျဖစ္သည္။ မည္မွ် ခ်စ္စရာေကာင္းေသာ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ျဖစ္ေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။

ထို႔ေနာက္ ေက်းရြာတြင္ေနထိုင္ၾကေသာ ပအိုဝ္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ထံုးစံအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘုရားေက်ာင္းကန္သြားေရာက္ရာတြင္ လွဴဒါန္းရန္အတြက္လည္းေကာင္း၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုကန္ေတာ့ရန္ အတြက္လည္းေကာင္း၊ လာေရာက္ကန္ေတာ့ေသာ လူငယ္မ်ားကို ေကြ်းေမြးရန္အတြက္လည္းေကာင္း  သႀကၤန္အႀကိဳရက္တြင္ မုန္႔ဆီေၾကာ္ေခၚ (တခိုးဒဲဥ္ဟား၊ တခိုးသြဥ္၊ တခိုးခ်ဲ)ကို ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾကသည္။ ျပဳလုပ္ပုံမွာ (ဆန္ (သို႔) ေကာက္ညႇင္း)ကို ေရေဆးကာ ေရစိမ္ထားၿပီး ညေနပိုင္းတြင္ တစ္အိမ္ႏွင့္တစ္အိမ္ ဝိုင္းဝန္းစုေပါင္းကာ ဆန္မုန္႔ေထာင္းၾကသည္။ ထိုေန႔တြင္ပင္ မုန္႔ေၾကာ္ရန္လိုအပ္ေသာ သစ္ေခါက္(ေသင္းေဖ့)ကို ရွာေဖြစုေဆာင္းထားၾကသည္။ သစ္ေခါက္ကို ရွာေဖြရျခင္းမွာ ပအိုဝ္းလူမ်ိဳးမ်ား မုန္႔ဆီေၾကာ္ကို ေၾကာ္ရာတြင္ မီးေငြ႔ေငြ႔ကိုသာထားရိွၿပီး ေၾကာ္ၾကေသာေၾကာင့္ သစ္ေခါက္ကို အသံုးျပဳၾကသည္။ သစ္ေခါက္သည္ မီးအရွိန္အဟုန္ျပင္းစြာ ေတာက္ေလာင္ျခင္းမရိွဘဲ မီးခဲအျဖစ္ တည္ရိွေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

သႀကၤန္အက်ေန႔တြင္ ထိုေထာင္းၿပီးေသာ ဆန္႔မုန္႔၊ ေကာက္ညႇင္းမုန္႔မ်ားကို စတင္ေၾကာ္ၾကသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕အိမ္မ်ားတြင္ အႀကိဳညကတည္းကပင္ စတင္ေၾကာ္ၾကသည္။ အက်ေန႔မနက္မွ စတင္ေၾကာ္ေသာ အိမ္မ်ားသည္ ညေနေစာင္းအထိေၾကာ္ရသည္။ ဆန္ျပည္အေရအတြက္မ်ားကို မိသားစုႀကီးငယ္အလိုက္ ခ်င့္ခ်ိန္ၾကသည္။

သႀကၤန္အၾကတ္ေန႔တြင္ ေက်းရြာတြင္းရိွဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို တက္ေရာက္ကန္ေတာ့ၾကသည္။ ညေနပိုင္းတြင္ ေက်းရြာအနီးရွိဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔သြားေရာက္ကန္ေတာ့ပါသည္။ အဆိုပါ မိမိေက်းရြာအတြင္းရိွ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတက္ေရာက္ေသာေန႔တြင္ ေက်းရြာသမာဓိ ပအိုဝ္းအေခၚ(ေက်ာင္းေဂါပက)က တက္ေရာက္ရမည့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းစာရင္းႏွင့္ သြားေရာက္ကန္ေတာ့ခ်ိန္ထားရိွရမည့္စည္းကမ္း၊ အဝတ္အစား၊ စည္းလံုးညီညြတ္မႈရိွေစရန္ လမ္းခရီးတစ္ေလွ်ာက္သြားေရာက္ရမည့္ပံုစံ (ဆိုင္ကယ္၊ ကား)၊ အိုးစည္ဗံုေမာင္းမ်ားကို အလွည့္က်သယ္ေဆာင္သြားရမည့္ရြာစာရင္းႏွင့္ အျခားရြာမ်ားမွ မိမိေက်းရြာရိွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းသို႔ လာေရာက္ကန္ေတာ့ခ်ိန္တြင္ ေဝယ်ဝစၥ၊ ဧည့္ခံေကြ်းေမြး (ေရေႏြး၊ ထမင္း ----စသည့္) ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အလွည့္က်ရြာနာမည္စာရင္းမ်ားကို ေၾကညာပါသည္။ ထုိဓေလ့မ်ားသည္ ၿမိဳ႕ေနလူတန္းစားမ်ားမရႏိုင္သည့္ ဓေလ့ပင္ျဖစ္သည္။

သႀကၤန္ရက္မ်ားအတြင္း မိမိတို႕ရြာ၏ ပတ္၀န္းက်င္အတြင္းရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားသို႔ ကေလးလူႀကီးမက်န္ အိုးစည္ဗံုေမာင္းမ်ားတီးကာ၊ သြားေရာက္ကန္ေတာ့ၾကသည္။ ဤသို႔ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တက္သည္ကို ပအို၀္းဘာသာအားျဖင့္ “ ထင့္ေက်ာင္ ” ဟုေခၚ၏။ ထိုသို႔ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသြားေရာက္ရာတြင္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈႏွင့္ လူမ်ိဳးဂုဏ္ကို ျမႇင့္တက္ေစႏိုင္ေသာ မိမိတို႔၏ရိုးရာဝတ္စံုကိုသာ ဝတ္ဆင္ၾကပါသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားမွာမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ျပင္းျပေသာ ေက်းရြာေနပအိုဝ္းလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ စည္းကမ္းခ်က္တစ္ရပ္အေနျဖင့္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာစရာမလိုဘဲ ကေလးအရြယ္ကအစ ဝတ္ဆင္တတ္ၾကသည္။

အျခားေက်းရြာရိွဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔သြားေရာက္ရာတြင္ ထုိဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔ တစ္ေယာက္တစ္ ေပါက္ေရာက္ရိွလာျခင္းမ်ိဳးမရိွေစဘဲ တစ္ၿပိဳင္နက္ထဲညီညာစြာ ေရာက္ရိွလာေစရန္ ကားႏွင့္သြားလွ်င္ တစ္ရြာလံုးရိွကားႀကီး (လူတင္ကား)မ်ားကိုငွားၿပီး စုေပါင္းစီးၾကသည္။ ကားလံုေလာက္မႈမရိွလွ်င္ ဆိုင္ကယ္ႏွင့္တက္ေရာက္ရမည့္သူကလည္း တစ္စီးႏွင့္တစ္စီးကြာေဝးမႈမရိွေစရန္ ေမာင္းႏွင္ၾကသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းနားနီးလာလွ်င္ ကားဆိုင္ကယ္မ်ားကို တစ္ေနရာတည္းတြင္စုရပ္ၾကၿပီး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ဝိုင္းအတြင္းသို႔ အိုးစည္ဗံုေမာင္းမ်ားျဖင့္ ဖိနပ္ခြ်တ္ကာ တန္းစီၿပီး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို သံုးခါ ဝိုင္းပတ္ေလွ်ာက္ရသည္။ အင္မတန္ တန္ဖိုးႀကီးျမႇင့္ေသာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈပင္ျဖစ္သည္။

သႀကၤန္က်ခ်ိန္တြင္ ပအိုဝ္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ေရပက္ေသာ အေလ့အထမ်ားလည္းရွိ၏။ အမ်ားအားျဖင့္ သႀကၤန္အတက္ရက္တြင္ ေရပက္ေလ့ရွိၾကသည္။ ဘုရားသြား ေက်ာင္းတက္သူမ်ားကို မူကား မပက္ၾကေပ။

ခ်စ္စရာေကာင္းလြန္းလွေသာပအိုဝ္းလူမ်ိဳး၏ရိုးရာ သႀကၤန္ပြဲေတာ္ကို ပါဝင္ဆင္ႏႊဲႏိုင္ရန္ ပအိုဝ္းဓေလ့အစစ္အမွန္တည္ၿမဲေနေသးေသာ ပအိုဝ္းေက်းရြာမ်ားကို အေရာက္လွမ္းလာပါရန္ဖိတ္ေခၚရင္း အခါႀကီးရက္ႀကီးသႀကၤန္ကာလကိုေပ်ာ္ရြင္စြာျဖတ္သန္းၿပီး ႏွစ္သစ္ကို လူသစ္စိတ္သစ္ အေတြးအေခၚသစ္မ်ားျဖင့္ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းသို႔ တက္ၾကြစြာျပန္လည္ဝင္ေရာက္ႏိုင္ၾကပါေစဟု ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္း အပ္ပါသည္။

နန္းစိန္က်င္း (အံြအား)
Powered by Blogger.