ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံေနထိုင္ၾကၿပီး ကမာၻ႕လူဦးေရအမ်ားဆုံး ႏိုင္ငံႀကီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ၏ အၾကားတြင္ တည္ရွိေသာႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံေနထိုင္ၾကသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ပအိုဝ္းလူမ်ိဳးသည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံမ်ားထဲမွ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးအျဖစ္ပါဝင္ပါသည္။ ပအိုဝ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း အမ်ားဆုံးေနထိုင္ၾကၿပီး ကယားျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး၊ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ ေကာင္စီနယ္ေျမစသည့္ေဒသမ်ားတြင္လည္း ႏွ႔ံစပ္စြာ ေနထိုင္ၾကပါသည္။
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ဗုဒၶဝါဒႏွင့္ ဗုဒၶစာေပမ်ားေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ပိုမိုတိုးတက္ျမင့္မားလာခဲ့သည္။ ယဥ္ေက်းမႈတြင္ ရုပ္ပိုင္းႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာဟူ၍ ရွိသည္။ ရုပ္ပိုင္းတြင္ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ အသုံးအေဆာင္ပစၥည္းကိရိယာမ်ားႏွင့္ အေဆာက္အဦးမ်ားပါဝင္သည္။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာယဥ္ေက်းမႈတြင္ အမူအရာယဥ္ေက်းမႈ၊ အေျပာအဆိုယဥ္ေက်းမႈ၊ စိတ္ေနစိတ္ထားယဥ္ေက်းမႈနွင့္ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈမ်ား ျဖစ္သည္။
ယေန႔လူသားမ်ားသည္ အတိတ္လူသားမ်ား တီထြင္ဖန္တီးထုတ္လုပ္ခဲ့ေသာ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ေလးစားျမတ္နိုးၾကၿပီး မေပ်ာက္မပ်က္ေစရန္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ၾကသည္။ လူမ်ိဳးတိုင္းတြင္ မိမိ၏ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈ အႏွစ္သာရ ဝိေသသလကၡဏာမ်ား အျမတ္တႏိုး မြမ္းမံၾကစၿမဲျဖစ္သည္။ ယခုေခတ္တြင္ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားထိန္းသိမ္းျခင္း၊ ရွာေဖြစုေဆာင္းျခင္းသည္ သက္ဆိုင္ရာလူမ်ိဳးမ်ား၏ ဇာတိမာန္မ်ား၊ တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္စိတ္ဓာတ္မ်ား ကိန္းေအာင္းလာေစရန္ျဖစ္သည္။ ပအိုဝ္းယဥ္ေက်းမႈသည္ အျခားယဥ္ေက်းမႈမ်ားႏွင့္ ေရာျပြမ္းသင့္သေလာက္ ေရာျပြမ္း၍ ေနပါသည္။ သုဝဏၰဘူမိသထုံျပည္မွ ဗုဒၶအယူဝါဒကို လက္ခံခဲ့ၾကသျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈအေပၚတြင္ အေျချပဳထားပါသည္။ ပအိုဝ္းေဒသ ေက်းရြာမ်ားရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား၊ လျပည့္လကြယ္ ေန႔ႀကီးရက္ႀကီးမ်ား၊ ဗုဒၶႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အလွဴဒါနပြဲမ်ားသည္ ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ထူးျခားေသာ ယဥ္ေက်းမႈ လကၡဏာမ်ားပင္ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ပအိုဝ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈအေၾကာင္းမ်ား အမ်ိဳးအမ်ိဳးရွိသည့္ အနက္ ပအိုဝ္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ စိတ္ေနသေဘာထားမ်ား၊ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈမ်ားအေၾကာင္း ဤေဆာင္းပါးတြင္ အက်ဥ္းတင္ျပသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။
ပအိုဝ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ပေဒသရာဇ္အုပ္စိုးသူ လူတန္းစား၏ ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပန္းမႈႏွင့္ အခြန္အတုတ္မတရား အတင္းအဓမၼေကာက္ခံမႈမ်ားေၾကာင့္ ၎တို႔ႏွင့္ကင္းေဝးရာ ေတာင္ေပၚ ေဒသမ်ားတြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၾကရသည္။ ပအိုဝ္းမ်ား၏ စိတ္ေနစိတ္ထားမွာ ရိုးသားမႈကို အရင္းခံၾကသည္။ ပအိုဝ္းစကားပုံတစ္္ခုအရ “ကုန္းျမင့္လွ်င္ေရမတင္၊ ဂုဏ္ျမင့္လွ်င္လူမခင္”ဟုဆိုေပသည္။ ပအိုဝ္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ဓနဂုဏ္၊ ေငြဂုဏ္၊ ပညာဂုဏ္ ေမာက္ျခင္းမ်ား မရွိသေလာက္နည္းပါးၿပီး ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြး တေျပးညီစြာ တန္းတူဆက္ဆံၾကသည္။
ပအုိဝ္းမ်ားသည္ ပင္ကိုယ္ဗီဇအားျဖင့္ ရုိးသား၍ႏိုးၾကားကာ ႀကိဳးစားၾကသည္။ ပြင့္လင္းခင္မင္တတ္ၾကသည္။ မိမိတို႔အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေစ၊ အျခားညီအစ္ကိုတိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ေျပေျပလည္လည္ ဆက္ဆံတတ္ၾကသည္။ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္းတြင္ “ပအိုဝ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ကိုယ္လက္ႀကံ့ခိုင္သည္၊ သတၱိရွိသည္၊ ေအးေဆးစြာ ေနထိုင္တတ္သည္။ ရွက္ေၾကာက္ျခင္း၊ တည္လြန္ျခင္း၊ အလ်ဥ္းမရွိ၊ ေဖာ္ေရြလွ၍ လြယ္ကူစြာေပါင္းသင္းဆက္ဆံႏိုင္ေသာ တိုင္းရင္းသား”ဟု ေရးသားထားပါသည္။ ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသားေရာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားပါ လုံ႔လဝီရိယ ရွိၾကၿပီး အလုပ္ကို အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္ကိုင္အသက္ေမြးၾကသည္။
ပအိုဝ္းမ်ားသည္ စကားေျပာရာတြင္ စကားတန္ဆာဆင့္ေလ့မရွိ၊ လိုရင္းကို ဒဲ့ဒုိးေျပာတတ္သည္ၾကသည္။ ေရာက္ရွိလာၾကေသာ ဧည့္သည္မ်ားအား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ခရီးဦးႀကိဳျပဳ၍ ဧည့္ဝတ္ေက်ပြန္တတ္ၾကသည္။ အေပၚယံျပင္ပတြင္ အဝတ္မဲမ်ား ဝတ္ထားၾကေသာ္လည္း အတြင္းစိတ္သ႑ာန္တြင္ကား အျဖဴခ်ည္းသာ ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ပါသည္။ ပအိုဝ္းအမ်ိဳးစုသည္ ဗုဒၶဘာသာကို ကိုးကြယ္ယုံၾကည္ၾကသည္။ အနည္းငယ္မွ်သာ ခရစ္ယာန္ကို ကုိးကြယ္ၾကသည္။ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာကို အထူးၾကည္ညိဳေလးစားသည့္ ပအိုဝ္းေက်းရြာမ်ားတြင္ တိုက္ေက်ာင္းႀကီးမ်ား၊ သစ္သားေက်ာင္းႀကီးမ်ားကို ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းၾကသည္ ကိုေတြ႕ရပါသည္။
ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈမ်ားမွာ တရုတ္ျပည္အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ား၏ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈမ်ားႏွင့္ ဆင္တူသည္။ ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသားမ်ား၏ အဓိကဝတ္စုံမွာ ေခါင္းေပါင္းႏွင့္ အတြင္းခံအက်ီီအျဖစ္ စပို႔ရွပ္အျဖဴေရာင္ဝတ္ဆင္ၾကၿပီး အေပၚတိုက္ပုံအက်ီမွာ ေလးေထာင့္စပ္ပုံသ႑ာန္ရွိၿပီး ခါးအထိရွည္သည္။ ေဘာင္းဘီမွာ အပြျဖစ္၍ ခါး၌အဝက်ယ္သည္။
ပအိုဝ္းမိန္းကေလးမ်ား၏ ဝတ္စုံမွာခပ္က်ယ္က်ယ္ ခပ္ပြပြရွိသည့္သင္တိုင္းမ်ားျဖစ္သည္။ လည္ပင္းေနရာတြင္ ဗြီ(V) ပုံသ႑ာန္ေရွ႕ေနာက္ေဖာက္ထား၍ လက္ေမာင္းအဝအက်ယ္ ႏွစ္ေပါက္ပါရွိသည္။ အေပၚထပ္တြင္ အမ်ိဳးသားတိုက္ပုံဆန္ဆန္ ေကာ္လံေသးခါးတိုကိုသာ ဝတ္ဆင္ၾကသည္။ ကိုယ္ေအာက္ပိုင္းတြင္ ဒူးအထိရွိေသာ ထမီကိုအသုံးျပဳဝတ္ဆင္ေလ့ရွိသည္။ ဒူးေအာက္ပိုင္း ေျခသလုံးပတ္လည္တြင္ အဝတ္နက္စေခၚ ေျခပတ္ကို ႀကိဳးျဖင့္ခ်ည္ေႏွာင္ဝတ္ဆင္ၾကသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ေခါင္းေပါင္းမ်ားေပါင္းထားသည့္အျပင္ ေရႊဆံထိုးႏွစ္ခုလည္းထိုးထားၾကသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစကာမု “ေတာင္းမွာအကြပ္၊ လူမွာအဝတ္” ဆိုသည့္ဆိုရိုးစကားအတိုင္း ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈသည္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြး၊ အပ်ိဳအအိုမေရြး၊ အႀကီးအကဲ ငယ္သားမေရြး အနက္ေရာင္ကိုသာ တေျပးညီစြာ ဝတ္ဆင္လာခဲ့ၾကသည္။ ရာသီဥတုဒဏ္ ေပေက်မႈဒဏ္ခံႏိုင္ေစရန္ ဂုဏ္တုဂုဏ္ၿပိဳင္ လူတန္းစားခြဲျခားမႈမရွိေစရန္ အနက္ေရာင္သည္ ပအိုဝ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ မူပိုင္သေကၤတအေရာင္ပင္ျဖစ္ပါေတာ့သည္။
ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ ကယားျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီးနွင့္ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီနယ္ေျမအတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကကုန္ေသာ ပအိုဝ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ရာသီဥတုအရ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ အနည္းငယ္ကြဲျပားသည္မွအပ က်န္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈေရးရာမ်ားသည္ တစ္ပုံစံတည္း၊ တစ္ထပ္တည္း ရွိေနၾကေၾကာင္း ေတြ႔ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပအိုဝ္းတိုင္းရင္းသားအားလုံး၏ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထုံစံမ်ားသည္ တစ္မ်ိဳးတည္းရွိေၾကာင္း ပအိုဝ္းတို္င္းရင္းသားအေပါင္းတို႔ မိမိ၏ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ စည္းလုံးမႈကို ထိန္းသိမ္းၾကပါစို႔လို႔ တိုက္တြန္းရင္း ေရးသားတင္ျပအပ္ပါသည္။
ကိုးကား- ပအုိဝ္းအမ်ိဳးသား၏ဂုဏ္အဂါၤရပ္မ်ား
နန္းစန္းစန္းဝင္း
Like On Facebook
Follow On Twitter
Subscribe On RSS