မိုးရာသီ ဒို႔ေတာရြာကေလးျမင္ကြင္း

ေတာင္ႀကီး၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇူလူိင္လ (၇) ရက္

ႏွစ္တစ္ႏွစ္တြင္ ေႏြ၊ မိုး၊ ေဆာင္းဟူ၍ ရာသီဥတု သံုးပါးရွိသည္။ ရာသီဥတုသံုးပါးအနက္ မိုးဥတုသည္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ စိမ္းလန္းစိုျပည္မႈ အျပည့္၀ဆံုးေသာ ကာလျဖစ္သည္။ မိုးရာသီတြင္ ေတာရြာမ်ားသည္ ၿမိဳ႕ျပမ်ားထက္ပို၍ စိမ္းလန္းစိုေျပၿပီး ရွဳခင္း၊ ေတာင္တန္းမ်ား သြယ္တန္းလွပေနသည္။ ထိုသို႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ စိမ္းလန္းေနေသာ မိုးရာသီတြင္ မိမိႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရေသာ အေတြ႔အႀကံဳျမင္ကြင္းကို တင္ျပလိုပါသည္။
ေတာရြာမ်ားသည္ မိုးရာသီတြင္ သစ္ပင္၊ ပန္းပင္၊ သီးႏွံပင္အမ်ိဳးမ်ိဳး စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။ မိုးရာသီတြင္ စားႏိုင္သည့္ အသီးဟူသမွ် စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။ လူတို႔စိုက္ထုတ္ရေသာ အပင္မ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ သဘာ၀ေပါက္ပင္မ်ားလည္း ေပါမ်ားလွသည္။ ဥပမာ-မႈိပင္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အင္ဥ အစရွိေသာသဘာ၀အပင္မ်ား ေပါက္ေရာက္ ၾကသည္။ မႈိအမ်ိဳးမ်ိဳးသည္ မိုးရာသီတြင္ ေပၚေပါက္လာေသာေၾကာင့္ မိုးရာသီအခ်ိန္အခါတြင္ မႈိကို အလြန္တရာႀကိဳက္တတ္ေသာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အဖို႔ေပ်ာ္ရႊင္ေနရသည္။ ထို႔အျပင္ မိုးရာသီခ်ိန္ခါ မႈိရွာရေသာ အရသာကိုလည္း ဘယ္အရာႏွင့္မတူေသာ ေပ်ာ္ရႊင္မႈမ်ိဳး၊ ခံစားမႈမ်ိဳးျဖစ္ရသည္။ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ေတာထဲမိႈထြက္ရွာရာတြင္ မႈိေတြ႔ရွိေသာသူမ်ားကို ကံေကာင္းေသာသူဟု ယူဆၾကသည္။ မိႈမ်ားကို ေတာင္ပို႔မ်ားတြင္ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ေတြ႔ရတတ္သည္။ ျဖန္႔က်ဲထားသည့္အတိုင္း ျပန္႔က်ဲေနေသာ မိႈအမ်ိဳးအစားမ်ားသည္ ရွာရေသာအခါ အလြယ္တကူေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာမိႈအမ်ိဳးအစားသည္ ျဖဴေဖြးေသာအငံုမ်ားက ေျမႀကီးေပၚထိုးထြက္ေနၿပီး အရိုးတံမ်ားက ေျမႀကီးေအာက္ နစ္ျမဳပ္ေနသည့္အခါ ပံုစံမပ်က္ေအာင္ ဂရုတစိုက္ တူးယူရသည္။ တစ္နည္းေျပာရေသာ္ မိႈေတြ႔ရွိေသာအခ်ိန္တြင္ အေလာတႀကီး စိတ္မလႈပ္ရွားဘဲ တစ္ခုခ်င္းစီ တူးယူရန္ျဖစ္သည္။ ေတာရြာမ်ား မိုးရာသီခ်ိန္ခါ မိႈထြက္ရွာရာတြင္ ဓေလ့ထံုးတမ္း တစ္ခုလိုျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာဆိုရိုးအတိုင္း ၿပံဳးရႊင္ေနေသာလူကိုေတြ႔လွ်င္ “မိႈရေသာမ်က္ႏွာနွင့္”ဟု တင္စားေခၚဆိုၾကသည္။ မိႈကို အိမ္မက္မက္လွ်င္ “ကံေကာင္းေသာသေကၤတ၊ ဥစၥာဓနက သင့္ဆီေရာက္ရန္ လမ္းေပၚေရာက္ေနျပီ” ဟု ေရွးလူႀကီးမ်ားက နိမိတ္ဖတ္တတ္ၾကသည္။ သင့္ၿခံထဲတြင္ မိႈမ်ားေပါက္ေရာက္ေနၿပီး၊ သင္သည္ ထိုမႈိကို အဆိပ္ရွိမရွိ စစ္ေဆးျခင္းမျပဳဘဲ၊ မစားဘဲေနလွ်င္ အသင္သည္ကံေကာင္းသည္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ ေမြးရာပါ ဗီဇစရိုက္ႏွင့္ မိရိုးဖလာထံုးတမ္းအရ မႈိအမ်ိဳးအစား၊ မိႈအဆိပ္ရွိမရွိ သိထားၾကသည္။ ေက်းလက္ေတာရြာမ်ားတြင္ မိႈအဆိပ္သင့္ၿပီး ေသရသည့္အျဖစ္မ်ိဳး မရွိသေလာက္ရွားပါး သည္။ မိႈကိုခ်က္စားသည့္အခါ ကန္စြန္းရြက္၊ ငရုပ္သီးစိမ္းႏွင့္ ေရွာက္သီးညစ္ၿပီး ေရာခ်က္ၾကသည္။ ကန္စြန္းရြက္၊ ငရုပ္သီးစိမ္းႏွင့္ ေရွာက္သီးတို႔သည္ မိႈ၏အဆိပ္ကို ကာကြယ္ေပးသည့္အျပင္ မိႈဟင္းကိုလည္း ေမႊးပ်ံ႕ေစသည္။
ပိႏၷဲသီးသည္ မိုးဦးစတြင္ သီးေသာအသီးတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ပိႏၷဲပင္သည္ ေပ၂၀(သို႔မဟုတ္)၃၀အထိ ရွိသည္။ အသီးသည္ ႀကီးမား၍ ၂ေပ(သို႔မဟုတ္)၃ေပရွိျပီး၊ အေလးခ်ိန္မွာ (၇)ေပါင္ေလာက္ရွိသည္။ အသီးမမွည့္မွီ အစိမ္းေရာင္ရွိေနၿပီး မွည့္ေသာအခါ အညိဳေရာင္ျဖစ္လာသည္။ မွည့္ၿပီးႀကီးမားေသာ အသီးနားတစ္၀ိုက္တြင္ ပုရြက္ဆိတ္အံုရွိေနတတ္သည္။ ပိဲသီးမွည့္ခူးသည့္ေန႔သည္ မိသားစုအတြက္ စိတ္လႈပ္ရွားစရာေကာင္းေသာေန႔ျဖစ္သည္။ ထိုေန႔တြင္ အဘိုး၊ အဘြားမွအစေျမးျမစ္အထိ မိသားစု၀င္ အားလံုးႏွင့္ အသီးခူးသမားပါ ၿခံ၀င္းထဲအကုန္သြားၾကသည္။ အသီးခူးသမားသည္ ရွည္လ်ားေသာဓါးႏွင့္ သန္မာေသာႀကိဳးတစ္ေခြပါရွိျပီး သူ၏ကိုယ္တြင္ ပုရြက္ဆိတ္မကပ္ေစရန္ ေရနံဆီလူးထားသည္။ အသီးခူးသမားက အပင္ကိုတက္ၿပီး သူလိုအပ္ေသာ ေနရာကိုေရာက္ရွိေသာအခါ အပင္၏ အကိုင္းခြၾကားတြင္ ႀကိဳးကို ဟိုဘက္ဒီဘက္ခ်ထားလိုက္သည္။ ဤသို႔လုပ္ရျခင္းသည္ အသီးကို အပြန္းအပဲ့မရွိ ေျမႀကီးေပၚသို႔ ႀကိဳးျဖင့္ညင္ညင္သာသာဆြဲခ်ႏိုင္ရန္ ျဖစ္သည္။ ထိုအေျခအေနတြင္ လူတိုင္းက အမိန္႔ေပးေနၾကၿပီး နားေထာင္မည့္သူမရွိျဖစ္ေနသည္။ ”ဟဲ့ဟဲ့ ႏိုင္ရဲ့လား၊ ႀကိဳးကခိုင္ရဲ႕လား၊ ညာဘက္အသီးကမွည့္ေနၿပီ၊ ဘယ္ဘက္အသီးကမွည့္ေနၿပီ၊ ေဟ့ဂရုစိုက္ ငတံုး၊ ဓါးကျပဳတ္က်ေတာ့မယ္၊ ေဟ့အမႊာလာလာ အပင္နားမသြားနဲ႔ ေခါင္းေပၚျပဳတ္က်မယ္ ”အစရွိသျဖင့္ ေအာ္ေငါက္ေနၾက အမိန္႔ေပးေန ၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ က်ီးကန္းငွက္မ်ားက လူတို႔၏ေအာ္သံကို ၾကားၿပီးေနာက္ သူတို႔၏အသိုက္ကို ဖ်က္ဆီးရန္ ထင္ပံုရၿပီး “ေကာေကာ”ဟုေအာ္ေနၾကသည္။ က်ီးကန္းမ်ားသည္ အပင္ေပၚေရာက္ရွိေနေသာ အသီးခူးသမား၏ ပုခံုးေပၚ၊ ေခါင္းေပၚတြင္ စိတ္ဆိုးစြာျဖင့္ နုတ္သီးျဖင့္ ဆိတ္ၾကေတာ့သည္။ ထိုအေျခအေန တြင္ အပင္ေအာက္ကလူတို႔သည္ တစ္ဖန္ျပန္ေအာ္ၾကသည္။ “ေဟ့ေဟ့ ျမန္ျမန္ပစ္၊ ဟိုလူႀကီးေခါင္းကိုထိ မယ္ေနာ္၊ ထိေအာင္မပစ္နဲ႔၊ သူတို႔ေၾကာက္ၿပီး ေျပးေအာင္ဘဲပစ္ပါ၊ ဟဲ့ငွက္စုတ္ေတြရဲ႕ နင္တို႔အသိုက္ကို ငါတို႔ဘာမွမလုပ္ပါဘူး”စသျဖင့္ တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ ေအာ္ၾကသည္။ အမႊာကေလးႏွစ္ေယာက္ကလည္း လူႀကီး၏ေအာ္သံကုိ ပြဲလမ္းသဘင္ရွိေနသည့္အတိုင္း ေပ်ာ္ရႊင္စြာကေနၾကသည္။ မိုးရာသီခ်ိန္ခါတြင္ ရႊံ႕ပြက္ မ်ားေခ်ာ္ထြက္တတ္ေသာေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားတြင္ ဖိနပ္မပါဘဲ သြားလာေနၾကသည္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရေသာ္ မိုးရာသီခ်ိန္ခါ ေက်းရြာဓေလ့၏ ျဖစ္ပ်က္ေလ့ရွိေသာ အရာမ်ားကို  ျပန္စဥ္းစားတိုင္း ၾကည္ႏူးရသည္။ မိုးရာသီခ်ိန္ခါ ဒို႔ေတာရြာကေလး၏ ေတာေတာင္သဘာ၀ လွပေသာ ရွခင္း၊ ေတာင္တန္းမ်ားကို ျမင္ရသည္မွာ လြမ္းေမာဖြယ္ျဖစ္၏။ ႏွစ္စဥ္မိုးရာသီေရာက္လာသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ မႈိရွာရေတာ့မည္၊ ပိႏၷဲသီးခူးရေတာ့မည္ဟု မိမိစိတ္ကူးတြင္ တၿပိဳင္တည္း ေျပးျမင္လာေတာ့ သည္။

နန္းခမ္းညာ
ေကာင္တန္ေဒသ