Mindset ႏွင့္ concept

ေတာင္ႀကီး၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇူလူိင္လ (၅) ရက္

လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးႏွင့္တစ္မ်ိဳး၊ တစ္ႏုိင္ငံႏွင့္တစ္ႏုိင္ငံ၊ တစ္ေဒသႏွင့္တစ္ေဒသ အက်င့္စရုိက္ အမူအက်င့္ စိတ္အခံ မတူညီႀကပါဘူး။ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ေနာက္ခံသမုိင္း၊ မိမိပတ္၀န္းက်င္ေႀကာင့္ စိတ္အခံေတြ ကြဲျပားေနႀကပါတယ္။ အလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ဒီ mindset အေပၚ အေျခခံၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အလုပ္လုပ္ႀကရပါတယ္။
Mindset အားေကာင္းတဲ့ သူေတြဟာ ပုိၿပီးေအာင္ျမင္တတ္ႀကပါတယ္။
ေကာင္းပါၿပီ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ mindset အမ်ိဳးအစားေတြကုိ ႀကည့္ႀကည့္ရေအာင္။
၁။ Active- အၿမဲတမ္း တက္ႀကြၿပီး ဖ်တ္ဖ်တ္လတ္လတ္ရွိတာကုိ ေျပာပါတယ္။ အလုပ္လုပ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ တက္တက္ႀကြႀကြရွိတာ၊ ဖ်တ္ဖ်တ္လတ္လတ္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ အလုပ္လုပ္တတ္တာ၊ လုိလုိခ်င္ခ်င္ တာ၀န္ေရွာင္လုိစိတ္မရွိပဲ လုိလုိခ်င္ခ်င္လုပ္ေဆာင္တတ္တာကုိ ေျပာပါတယ္။
၂။ passive - တက္ၾကြမႈမရွိ၊ ခုိင္းမွလုပ္၊ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္သည္မ်ားကုိ မလုပ္ပဲ ေလးလံထုိင္းမႈိုင္းေနတာ။ ကုိယ့္အစြမ္းအစမ်ားကုိ မထုတ္သုံး။ မွီခုိစိတ္အားႀကီးလြန္းတာ၊ ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္မရွိ၊ မခံခ်င္စိတ္လည္းမရွိတာကုိ ေျပာပါတယ္။
၃။ Reactive -  လုပ္စရာရွိတာမ်ားကုိ သူမ်ားတုိက္တြန္းမွ လုပ္တတ္၊ တြန္းအားလုိ၊ ေဘးက တုိက္တြန္းေျပာဆုိ ေစ့ေဆာ္ေပးမွ လုပ္ေဆာင္တတ္၊ မခံခ်င္စိတ္ ႏွဳိးဆြေပးမွ လုပ္ေဆာင္တတ္တာကုိ ေျပာပါတယ္။
၄။ Proactive - လုပ္စရာရွိတာ၊ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တာကုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လုပ္ကုိင္၊ တြန္းအားမလုိ၊ တက္တက္ႀကြႀကြလုပ္ေဆာင္တတ္တာ၊ မိမိစူးစမ္းဆင္ျခင္တတ္တဲ့ ဥာဏ္နဲ႔လုပ္ေဆာင္တတ္တာကုိ ေျပာတာပါ။
ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ mindset ေတြ ဘယ္အေနအထားမွာရွိေနတာလဲ၊ passive နဲ႔ reactive အဆင့္မွာပဲ ရွိေနမယ္ဆုိရင္ Active ဘက္ကုိ ေရာက္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေရြ႕လ်ားရပါမယ္။ Active အဆင့္ကေန Proactive အဆင့္ေရာက္ၿပီဆုိရင္ အဖက္ဖက္က တုိးတက္လာပါလိမ့္မယ္။
လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ တုိးတက္ မတုိးတက္မႈက mindset အေပၚမွာ အမ်ားႀကီးပဲ မူတည္ပါတယ္။
လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တာေလးေတြကုိ ကုိယ့္အသိစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။  အစၥေရးလူမ်ိဳးအေနႏွင့္ သူတုိ႔လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တာေလးကုိ လုပ္လုိက္လုိ႔ အခု ကမၻာ့အလယ္မွာ သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္ႏုိင္ခဲ့တယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပအုိ၀္းလူမ်ိဳးအမ်ားစုအေနႏွင့္လည္း  mindset ပုိင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္အေနထားမွာ ရွိေနႀကတာလဲ၊  ႏုိင္ငံေရး၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး စသည့္ က႑အသီးသီးမွာ လႈပ္ရွားေနႀကသည့္ သူေတြေရာ  ျမင့္မားတဲ့ mindset ေတြ ရွိေနၿပီလားဆုိတာကုိ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သုံးသပ္ဖုိ႔ လုိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
Mindset ႏွင့္ တြဲေျပာရမွာကေတာ့ concept ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အယူအဆပုိင္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြမွာ အယူအဆဆုိတာက အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရး ၊ ပညာေရး စသည့္အေရးအရာမ်ားမွာ အယူအဆ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိႀကပါတယ္။ ကုိယ့္အယူအဆက လူေတြအတြက္ ဘယ္ေလာက္မ်ား အက်ိဳးျပဳႏုိင္သလဲဆုိတာ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ေတာ့ လုိပါတယ္။
concept က သူ႔ေခတ္သူ႔အခါ မွန္ေပမယ့္ အၿမဲတမ္း ကုိယ့္ concept က မွန္ေနတယ္လုိ႔ တစ္သမတ္တည္း မယူလွ်င္ ပုိေကာင္းပါတယ္။
ေရွးထုံးလည္း မပယ္နဲ႔ ဆုိတဲ့စကားက မိမိရုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္းမ်ားကို ထိန္းသိမ္းရမယ္ဟု ဆုိလုိျခင္းသာျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံေရး စီးပြားေရး ပညာေရးစတဲ့ က႑မ်ားအေပၚမွာ ေဟာင္းႏြမ္းသည့္အယူအဆ၊ အက်ိဳးနည္းတဲ့ အယူအဆမ်ား အျမစ္တြယ္ေနလွ်င္ေတာ့ ကုိယ္ကပဲ ေနာက္က်န္ခဲ့မည္သာျဖစ္ပါတယ္။ မိနစ္ စကၠန္႔အလုိက္ ယွဥ္ျပိဳင္ေနရသည့္ေခတ္မွာ concept က ေဆြးေျမ႕ေနလွ်င္ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းမဆုိ ေနာက္ေကာက္က်န္ခဲ့သြားႏုိင္တယ္ဆုိတာကုိ သတိျပဳဖုိ႔ လုိပါတယ္။
အဖြဲ႔အစည္းစကားေျပာရလုိ႔ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းပဲျဖစ္ျဖစ္ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းက အေရးႀကီးပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အဖြဲ႕အစည္းရဲဲ႕ goal ၊ mission၊  strategy ေတြကုိ ဦးေဆာင္ခ်မွတ္ရတဲ့သူ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ mindset ေတြ concept ေတြ ျမင့္ေနရင္ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္း တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းေနမွာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ယူသန္အယူအဆေတြ ၊ ေရွးဆန္လြန္းၿပီး အက်ိဳးသိပ္မရွိတဲ့ အယူအဆေတြေပၚမွာ အျမစ္တြယ္ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အက်ိဳးနည္းဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။
ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းပဲျဖစ္ျဖစ္ အစဥ္အၿမဲ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈ စီးဆင္းေနမွသာ သင့္ေတာ္မွာျဖစ္တယ္။ ဒီလုိမွ မဟုတ္ပဲ စီးဆင္းဆန္းသစ္လတ္ဆတ္မႈမရွိတဲ့ ေရကန္ထဲက ေရလုိ ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ ေခတ္ရဲ႕ေနာက္မွာ က်န္ေနခဲ့မွာပါ။ အၿမဲတမ္းစီးဆင္း ဆန္းသစ္ လတ္ဆတ္တဲ့ စမ္းေခ်ာင္းထဲက ေရလုိမ်ိဳး ျဖစ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။  အဲလုိျဖစ္ဖုိ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာဆန္းသစ္တဲ့ အျမင္ေတြ၊ အယူအဆေတြ ရွိဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရးကအစ ေခတ္အေျခေန အစဥ္အၿမဲေျပာင္းလဲေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အက်ိဳးမ်ားတဲ့ concept ကသာ အက်ိဳးရွိတဲ့အတြက္ အယူအဆမ်ား ေျပာင္းလဲသင့္လ်င္ ေျပာင္းလဲရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းမ်ားအေနျဖင့္ ေခတ္ႏွင့္မ်က္ေျခမျပတ္ မိမိအဖြဲ႔အစည္းတုိးတက္ရာ တုိးတက္ေႀကာင္းမ်ားကုိ စဥ္ဆက္မျပတ္ သတိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။  ေခါင္းေဆာင္ဆုိတာ သမာရုိးက် ေခါင္းေဆာင္ ( transactional leader ) မ်ိဳး မျဖစ္ေစပဲ အသြင္ေျပာင္းေခါင္းေဆာင္ ( transformational leader ) မ်ိဳး ျဖစ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေခတ္မွီတဲ့ ဗ်ဴဟာေတြ၊ နည္းစနစ္ေတြ၊ ထက္ျမက္တဲ့ စြမ္းရည္ေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရးကစ မိမိအမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာမ်ား တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းေစဖုိ႔ တစ္ဦးခ်င္းကစ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္သည္မ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။  ညီညီညြတ္ညြတ္ ၿပိဳင္တူတြန္းလွ်င္ ေရြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ဦးခ်င္းကစၿပီး ႏုိင္ရာတာ၀န္မ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္မွသာ လွ်င္ျမန္စြာ ေအာင္ျမင္ႏုိင္မွာဆုိတာကုိ မွ်ေ၀လုိသည့္အေနနဲ႕ တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။

ခြန္ဓဇ(ဟုိနမ္း)