လူငယ္ ႏွင့္ ဖုန္းအႏၱရာယ္

ေတာင္ႀကီး၊ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ (၂၈)ရက္

ဖုန္းသည္ အရင္ေခတ္တြင္ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုရန္သာ အသံုးျပဳႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း နည္းပညာဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေသာ ဒီဘက္ေခတ္ ၂၁ရာစုတြင္ စမတ္ဖုန္းမ်ား ေခတ္စားလာၿပီးေနာက္ပိုင္း ဖုန္းတစ္လံုးထဲမွာပင္ ဆက္သြယ္ႏိုင္၊ သင္ယူေလ့လာႏိုင္၊ ေဆြးေႏြးႏိုင္ေသာ ဗဟုသုတဇုန္ႀကီးတစ္ဖြယ္ ျဖစ္လာေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္နည္းပညာတစ္ခု တိုးတက္လာတိုင္း ေကာင္းက်ိဳးႏွင့္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားမွာ ဒြန္တြဲ၍ ကပ္ပါလာစၿမဲ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူသားမ်ားအေနျဖင့္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ားကို ေဆာင္ၿပီး ဆိုးက်ဳိးမ်ားကို ေရွာင္က်ဥ္ႏိုင္ရန္မွာ အလြန္အေရးႀကီးလွ၏။

လြန္ခဲ့ေသာ ဇြန္လ(၁)ရက္ေန႔တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ဟိုပံုးၿမိဳ႕နယ္၊ နန္းလံုေက်းရြာေန နန္းခမ္းပ်ဥ္း (အသက္ ၁၅ ႏွစ္)သည္ ဆိုလာျပားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ဘတၳရီအိုးမွတစ္ဆင့္ ဖုန္းအားသြင္းလွ်က္ facebook အသံုးျပဳစဥ္ ဖုန္းအပူလြန္ကဲၿပီး ေပါက္ကြဲကာ မီးေလာင္မႈျဖစ္၍ အသက္ဆံုးပါးခဲ့သည့္ သတင္းသည္ လူမႈကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာေပၚတြင္ သူသူငါငါ အထိတ္တလန္႔ျဖစ္ခဲ့ၾကရသည္။ ဤျဖစ္ရပ္သည္ စမတ္ဖုန္းကို အသံုးျပဳေနသည့္ လူငယ္တိုင္း ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ႏွင့္ သံုးတတ္ရန္ မက္ေဆ့ေပးေန၏။

ဒီကေန႔ေခတ္တြင္ လူငယ္တိုင္းသည္ စမတ္ဖုန္းကိုယ္စီကိုင္ေဆာင္လာၾက၏။ ဖုန္းမသံုးတတ္လွ်င္ ေခတ္မမီသူအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံယူလာၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ဖုန္းတစ္လံုးကို အသံုးျပဳလွ်င္ရရွိလာမည့္ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ေလ့လာရန္အားနည္းေနၾကသည္။ သူတို႔၏ အသိသည္ ဖုန္းတြင္ ရွိေသာ facebook ကို အသံုးျပဳမည္။ ဂိမ္းမ်ားကစားမည္သာ ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္မ်ားေၾကာင့္ လူငယ္မ်ားကို အႏၱရာယ္ဇုန္ထဲသို႔ တြန္းပို႔ေန၏။ ဖုန္းႏွင့္ပတ္သက္လွ်င္ ကမၻာေပၚတြင္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ လူဦးေရမည္မွ် ေသဆံုးေနသည္ ဟူေသာ စာရင္းအတိအက်ကို မေျပာႏိုင္ေသာ္လည္း ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဖုန္းႏွင့္ဆက္ႏြယ္ေသာ လူမႈေရးျပႆ   နာမ်ား၊ ေသဆံုးမႈမ်ား၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို အၿမဲလိုလို သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနပါသည္။

ဇြန္လ(၁)ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ လူငယ္တစ္ဦးသည္ အိပ္ယာထဲတြင္ ဖုန္းအားသြင္းရင္း ဓာတ္လုိုက္ကာ ေသဆံုးသြားၿပီး ၄င္းျဖစ္စဥ္ႏွင့္ မနီးမေဝး ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာပင္ ေနာက္ထပ္ လူငယ္တစ္ဦးက Power Bank တြင္ အေပါစားဖုန္းအားသြင္းႀကိဳးျဖင့္ ဖုန္းအားသြင္းကာ နာၾကပ္ျဖင့္ သီခ်င္းနားေထာင္ေနစဥ္ ဓာတ္လုိက္ေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္း ျပည္ျမန္မာသတင္းဂ်ာနယ္ မႈခင္းသတင္းတြင္ ဖတ္လိုက္ရပါသည္။ ၂၀၁၇ခုႏွစ္တြင္္လည္း ေအာင္ပန္း-ကေလာဘက္၌ အမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦး ေတာင္ယာလုပ္ေနစဥ္ ဖုန္းကို ကိုယ္နဲ႔မကြာထားရွိေသာေၾကာင့္ မိုးႀကိဳးပစ္၍ ေသဆံုးဖူးေၾကာင္း ၾကားသိခဲ့ဖူး၏။

ဤသည္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဖုန္းႏွင့္ေသဆံုးသြားသည့္သူမ်ားသည္ အမ်ားအားျဖင့္ လူငယ္၊ လူရြယ္ပိုင္းတြင္ အေတြ႔မ်ားေန၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ လူငယ္မ်ား အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနရသနည္း။ ေမးခြန္းရွွိလွ်င္ အေျဖရွာရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ လူငယ္မ်ားသည္ ေခါင္းမာသည့္ သေဘာသဘာဝရွိေနျခင္း၊ လူႀကီးမိဘ ဆိုဆံုးမမႈကို နာခံမႈ အားနည္းျခင္း၊ မလုပ္ရဟူေသာ အရာမ်ားကို မရ၊ ရေအာင္ ခိုးလုပ္တတ္ၾကေသာ အက်င့္မ်ားရွိေနျခင္း၊ ဗဟုသုတေလ့လာလိုက္စားမႈ အားနည္းေနေသးျခင္းေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္မည္ထင္ပါသည္။ အကယ္၍သာ လူငယ္မ်ားသည္ ဖုန္းကို ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ႏွင့္ အက်ိဳးရွိရွိ သံုးတတ္လွ်င္ ဤကဲ့သို႔ ျဖစ္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။

ထို႔ေၾကာင့္ လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ဖုန္းတစ္လံုးကို အသံုးျပဳေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ ဖုန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ ဆိုးက်ိဳး(အႏၱရာယ္)မ်ားကို အရင္ေလ့လာ သိထားသင့္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ အသက္အႏၱရာယ္ကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည့္အရာမ်ားကို သိထားရမည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္သည့္ အရာမ်ားကိုလည္း ေလ့လာထားသင့္၏။ သတိသည္ ပိုသည္မရွိေပ။ တခါတေလ သတိထားေနသည့္ၾကားကပင္ ျဖစ္တတ္ေလ့ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ဖုန္းကို အႏၱရာယ္ကင္းကင္းႏွင့္ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ အိပ္ယာထဲတြင္ အလြန္အကြ်ံ အားသြင္းျခင္း၊ ပ်က္စီးေနေသာ အားသြင္းႀကိဳးျဖင့္ အားသြင္းျခင္း၊ အားသြင္းရင္း ဖုန္းေျပာျခင္း၊ ဂိမ္းေဆာ့ျခင္း၊ သီခ်င္းနားေထာင္ျခင္း၊ မိုးရြာ၍ လွ်ပ္စီးလက္ေနေသာ အခ်ိန္တြင္း ဖုန္းေျပာျခင္း စသည္တုိ႔ကို ေရွာင္က်ဥ္ရမည္ ျဖစ္သည္။

က်န္းမာေရးရႈေထာင္အေနျဖင့္ ၾကည့္လွ်င္ ဂိမ္းအလြန္အကြ်ံ ေဆာ့ျခင္း၊ ဖုန္းကို အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ၾကည့္ျခင္း၊ ေခါင္းအံုနားတြင္ ထားအိပ္ျခင္း၊ အိပ္သာထဲတြင္ ယူသြားျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါသည္။ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံသား လူငယ္တစ္ဦးက Mobile Legend ဂိမ္းကို အေဆာ့လြန္ၿပီး အိပ္ခ်ိန္၊ စားခ်ိန္ မမွန္ေသာေၾကာင့္ အူမကင္ဆာျဖစ္ကာ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ(၄)ရက္ေန႔တြင္ အသက္ဆံုးရံႈးခဲ့ရသည္ဟူေသာ သတင္းကိုလည္း ဝမ္းနည္းစြာ ၾကားသိခဲ့ရပါသည္။ ဤသည္မွာ ဂိမ္းအေဆာ့မက္သူအတြက္ သတိေပးသံ ျဖစ္ေနပါသည္။ ဖုန္းကို အလြန္အကြ်ံ ၾကည့္လွ်င္ ဖုန္းမ်က္ႏွာျပင္မွ ထြက္ေပၚလာေသာ လွ်ပ္စစ္ေရာင္ျခည္သည္ မ်က္လံုးမ်ားကို နာက်င္ေစၿပီး ေခါင္းကိုက္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ေခါင္းအံုး ေအာက္တြင္ထားၿပီး ၾကာရွည္စြာ အိပ္စက္လွ်င္  ဖုန္းထဲရွိလ်ွပ္စစ္သံလိုက္ ေရာင္ျခည္မ်ားသည္ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ေလးလံထိုင္းမွဳိင္းျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

စမတ္ဖုန္းႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ လူတိုင္းအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ားစြာ ရွိသကဲ့သို႔ ဆိုးက်ိဳးမ်ားလည္း ရွိေန၏။ သံုးတတ္လွ်င္ ကိုယ့္အတြက္ ေဆး ျဖစ္သကဲ့သို႔ မသံုးတတ္လွ်င္ ကုိယ့္အတြက္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ ထို႔္ေၾကာင့္ လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ စမတ္ဖုန္းမ်ားကို အႏၱရာယ္ကင္းကင္းႏွင့္ က်န္းမာေရးမထိခိုက္ေစရန္၊ လူမႈေရးျပႆ   နာမ်ား မရွိေစရန္အတြက္ အသိတရား၊ ဆင္ျခင္တံုတရားျဖင့္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါေစေၾကာင္း အႀကံဳျပဳ ေရးသားလိုက္ရပါသည္။

နဂါ့ခြန္